Czym jest skarga pauliańska?
Skarga Pauliańska to powództwo cywilne przeciwko dłużnikowi, który przekazał swój majątek osobom trzecim, w celu uniknięcia zaspokojenia wierzycieli ze swojego majątku. Krótko mówiąc, Skargę Pauliańską stosuje się wobec dłużników, którzy unikają płacenia zadłużenia i w tym celu przekazuję swój majątek osobom trzecim, najczęściej rodzinie.
Jakie ma zastosowanie skarga pauliańska
Jeśli wierzyciel, który czuje się pokrzywdzony praktyką dłużnika przekazującego swój majątek bliskim, może próbować złożyć powództwo cywilne - Skargę Pauliańską. Skarga Pauliańska będzie miała zastosowanie, jeśli sąd uzna iż przekazanie przez dłużnika jego majątku do osób trzecich, podyktowane było uniknięciem potencjalnej egzekucji zadłużenia. Skarga Pauliańska ma zastosowanie tylko w sytuacji, gdy dłużnik działał z premedytacją w celu pokrzywdzenia wierzycieli.
Przesłanki do złożenia skargi pauliańskiej
Skargę Pauliańską zastosować można jedynie w konkretnej sytuacji. Aby można było wnosić powództwo cywilne, oczekując zastosowania Skargi Pauliańskiej, spełnionych musi być parę okoliczności, które wynikają z sytuacji. Mianowicie:
- musi zaistnieć wierzytelność, która została zaskarżona,
- dłużnik musi być osobą niewypłacalną w wyniku czynności prawnych,
- dłużnik musi działać świadomie, przenosząc prawa majątkowe w celu pokrzywdzenia wierzyciela,
- osoba trzecia w wyniku działania dłużnika musi odnieść korzyść majątkową,
- osoba trzecia musi mieć świadomość, lub przy dołożeniu należytych starań, mogłaby się dowiedzieć o świadomym działaniu dłużnika na szkodę wierzyciela.
Tylko w takiej sytuacji zadziała Skarga Pauliańska. Wykluczenie któregokolwiek z powyższych punktów, sprawi, że Skarga Pauliańska nie będzie miała zastosowania.
Skarga pauliańska - krok po kroku
Aby móc złożyć Skargę Pauliańską, konieczne jest zaistnienie stosownej sytuacji. W pierwszej kolejności musimy być wierzycielem, bo tylko on może Skargę Pauliańską wnieść. Nie wnosi się jej jednak przeciwko dłużnikowi. Skargę Pauliańską składa się względem osoby trzeciej, która jest otrzymującym elementy majątku dłużnika.
Sytuacja powinna wyglądać następująco - dłużnik nie odpowiada na wezwania wierzyciela do zapłaty. Ten kieruje sprawę do sądu, a sąd wydaje nakaz przeprowadzenia egzekucji komorniczej. W tym momencie dłużnik, swój majątek przekazuje np. w formie darowizny osobie trzeciej, aby uniknąć zaspokojenia wierzyciela z tytułu egzekucji. W tym momencie właśnie zastosowanie na Skarga Pauliańska, którą wnosi się przeciwko wspomnianej osobie trzeciej. Sąd może uznać czynność prawną pomiędzy dłużnikiem a osobą trzecią za nieważną. W wyniku takiej decyzji, majątek dłużnika ponownie staje się podstawą do zaspokojenia wierzyciela. Co ciekawe, po uregulowaniu zadłużenia, darowizna, która została uznana za nieważną, znów obowiązuje. Pozostałe środki po spłacie długu, wracają do osoby trzeciej, której majątek został przekazany.
Wiedząc w jakich okolicznościach można powołać się na Skargę Pauliańską, warto również dowiedzieć się, jakie są niezbędne elementy przy formułowaniu samej skargi. Dokument musi mieć stosowną formę oraz kilka istotnych elementów:
- Właściwość sądu - ustalana na podstawie miejsca zamieszkania składającego skargę,
- Pozwany - skarga, jak wspomniane nieco wyżej, dotyczy osoby trzeciej, której przekazany został majątek, a nie wierzyciela, który majątek przekazał,
- Wartość przedmiotu sporu - wyznaczana jest wartością wierzytelności, a nie wartością majątku przekazanego przez wierzyciela osobie trzeciej,
- Opłata - jej wysokość uzależniona jest od wartości przedmiotu sporu. Szacowana indywidualnie dla wartości poniżej 20 000 złotych, oraz 5% od wartości wyższych,
- Określenie żądania - jest to opisanie, jaką czynność prawną powód chce uznać za nieważną. Żądaniem powinno być uznanie za nieważną czynności prawnej względem osoby trzeciej,
- Określenie precyzyjne czynności prawnej - dokładny opis czynności, którą chcemy by sąd uznał za bezskuteczną, podanie jej rodzaju, istotnych treści, stron, formy, daty zaistnienia sytuacji, danych osobowych notariusza, nazwy jego kancelarii i repertorium, jeśli dotyczy,
- Uzasadnienie pozwu - musi posiadać odniesienia do Artykułu 527 Kodeksu Cywilnego - Skargi Pauliańskiej,
- Wniosek o zabezpieczenie roszczenia pauliańskiego - zakaz zbywania lub obciążania przedmiotu roszczenia. Jeśli przedmiotem jest nieruchomość, trzeba złożyć wniosek o stosowne wpisy w Dziale III Księgi Wieczystej.
Co można uzyskać dzięki skardze pauliańskiej?
Jeśli Skarga Pauliańska przyniosła zamierzony skutek i czynność dłużnika względem osoby trzeciej została uznana za bezskuteczną, niesie to ze sobą odpowiednie skutki. W takiej sytuacji, wierzyciel, który wniósł skargę z oczekiwanym rezultatem, ma prawo w pierwszej kolejności, przed innymi wierzycielami, zaspokoić się z elementów majątku dłużnika, których dotyczyła skarga. Oznacza to, że jeśli przekazanie majątku osobie trzeciej okazało się bezprawne, to dłużnik ma obowiązek spłacić wierzyciela z elementów tego majątku.
W jakim czasie można złożyć skargę pauliańską?
Skargę Pauliańską można złożyć w okresie do 5 lat od momentu zaistnienia czynności, którą wierzyciel chce podważyć jako prawomocną.
Konsekwencje uzyskania wyroku zasądzającego ze skargi pauliańskiej
Jeśli wyrok w sprawie złożonej skargi pauliańskiej będzie zasądzający na korzyść wierzyciela, wtedy czynności prawne dłużnika względem osoby trzeciej zostają unieważnione. Na mocy wyroku, składniki majątku, które dłużnik przekazał osobie trzeciej, na powrót stają się składnikami majątku dłużnika. Z tych elementów majątku, powód będący wierzycielem może dokonać zaspokojenia na mocy wcześniejszego wyroku sądu, o egzekucji zadłużenia, której to dłużnik chciał w ten sposób uniknąć.
Kiedy nie działa skarga pauliańska
Skarga Pauliańska nie ma zastosowania, jeśli nie występują wszystkie przesłanki do złożenia skargi, lub jeśli od czynności prawnej, którą wierzyciel chce zaskarżyć, minęło więcej niż 5 lat.
Skarga pauliańska - podsumowanie
Skarga Pauliańska to niekiedy jedyna opcja dla wierzyciela, aby mieć szansę na odzyskanie długu od dłużnika. Jest to szansa, na powstrzymanie nieuczciwej praktyki w postaci przekazania majątku osobie trzeciej aby uniknąć egzekucji komorniczej zadłużenia. Skarga pauliańska jest składana jedna przeciwko osobie, która majątek otrzymuje, nie zaś przeciwko dłużnikowi, który swój majątek przekazuje. Polega ona na unieważnieniu czynności prawnej, uznając ją za nieprawomocną. W wyniku tego, przekazanie majątku zostanie cofnięte, aby móc z majątku zaspokoić wierzyciela. Na złożenie skargi pauliańskiej jest 5 lat od zaistnienia sytuacji, którą chcemy zaskarżyć. Jeśli skarga odniesie zamierzony skutek, można wrócić do egzekucji zadłużenia.
Komentarze