Oczędności

Czym są oszczędności?

Oszczędności, to niewydane środki, których celowo nie zostają przeznaczone na zakup dóbr lub usług. Innymi słowy, oszczędności to dochód pomniejszony o konsumpcję. Zaoszczędzone środki można trzymać na koncie osobisty lub też przeznaczonym do tego koncie oszczędnościowym czy lokacie.

Dlaczego posiadanie oszczędności jest ważne?

Życie pełne jest nieprzewidzianych zdarzeń. Niefortunne sytuacje prędzej czy później spotykają każdego: wypadki, choroby, awarie sprzętu, konieczność znalezienia nowej pracy. Nie zawsze jesteśmy w stanie wygenerować nowe środki do życia lub mamy czas niezbędny na zaoszczędzenie nagle potrzebnej nam kwoty. Problemy mogą dotknąć również naszą rodzinę lub przyjaciół, którzy będą liczyć na naszą pomoc.

W takiej sytuacji posiadanie niezbędnych oszczędności jest kluczowym zabezpieczeniem naszej przyszłości. Odkładając środki co miesiąc, bez względu na to, czy chcemy przeznaczyć je na konkretny cel, czy dla samego zabezpieczenia, możemy ich nadwyżkę przechowywać na koncie oszczędnościowym lub lokacie. W ten sposób uchronimy ich wartość przed wzrostem inflacji. 

Jak działają lokaty bankowe?

Lokata bankowa działa na zasadzie depozytu. Klient wpłaca środki na konto, na którym zostają one zamrożone. Umowa na lokatę podpisywana jest na kilka lat ze stałym lub zmiennym oprocentowaniem. Z biegiem czasu określonym w umowie, odsetki naliczane są do wpłaconej sumy, generując przychód dla klienta. Dzięki temu zarobkowi klient minimalizuje straty powodowane przez inflację, bezpiecznie przechowując swoje oszczędności. Pieniądze na lokatę można wpłacić tylko w momencie zawarcia umowy. Można je wypłacić w dowolnym momencie, wiąże się to jednak ze stratą prawa do odsetek, należy więc tego unikać, czekając do zakończenia umowy, jeżeli to tylko możliwe.

Wady i zalety lokat

Dużą zaletą lokat jest fakt, że nie wymagają one nadzoru ze strony klienta. Po wpłaceniu środków na lokatę możemy przestać się nimi przejmować, dopóki nie będą nam potrzebne. Wadą może być trudność w ich wypłacie. Zależnie od warunków umowy może to oznaczać utratę części lub całości zysku z lokaty, ponieważ wysokość odsetek zależy od wpłaconej na nią sumy.

Lokaty mogą funkcjonować na stałej lub zmiennej stopie procentowej. W tym drugim przypadku przychód powinien rosnąć wraz ze wzrostem stóp, przynajmniej w teorii. Niestety, w ostatnim czasie banki zaczęły obchodzić ten obowiązek, stosując ujemną marżę dla lokat bankowych. W ten sposób obniżają przychód, który są zobowiązane wypłacić, o dowolną sumę. Brak regulacji prawnych stworzył więc sytuację, w której opłacalność lokaty zależy wyłącznie od dobrej woli banku.

Do zalet lokat zaliczymy:

• Łatwość w obsłudze,
• Pasywny przychód,
• Brak ryzyka,
• Dostęp do stałych i zmiennych stóp procentowych.

Wadami lokat są:

• Ograniczona elastyczność wypłaty środków,
• Nadużycia możliwości zmiany marży przez banki.

Na czym polegają konta oszczędnościowe?

Podobnie jak lokata, konto oszczędnościowe pozwala na przechowywanie pieniędzy, do których naliczane są odsetki. Jednak w odróżnieniu od lokaty, pieniądze na koncie oszczędnościowym nie zostają zamrożone. Bank umożliwia ich wypłatę w dowolnym momencie, często nawet bez utraty odsetek. Naturalnie na konto można również wpłacać dodatkowe pieniądze, zwiększając swój przychód z odsetek.

Należy jednak mieć na uwadze, że konto oszczędnościowe nie jest tym samym, co konto osobiste. Większość banków nie wydaje do niego karty płatniczej. Standardowo przelewy z konta oszczędnościowego są jednocześnie płatne. Niektóre oferty pozwalają na jeden do kilku darmowych przelewów, jednak regularne płatności z konta oszczędnościowego są zwykle bardzo drogie. 

Lokata czy konto oszczędnościowe?

Konto oszczędnościowe jest często mylone z lokatą, jednak te różnią się w zasadach działania. Główna różnica między lokatą a rachunkiem oszczędnościowym polega na tym, że po umieszczeniu pieniędzy na lokacie nie można ich wyjąć przed zakończeniem umowy bez utraty odsetek.

Decydując się na lokatę, musimy posiadać od razu sumę środków, które chcemy na niej zamrozić celem uzyskania przychodu. Konto oszczędnościowe pozwala nam na wpłacanie i wypłacalnie środków w dowolnym momencie, często bez utraty odsetek. Te z kolei są regularnie kapitalizowane na koncie oszczędnościowym — co miesiąc, kwartał, lub rok. Jest to okres, po którym do kwoty na koncie naliczane są odsetki. Im jest on krótszy, tym częściej zarabiamy na naszych oszczędnościach. 

W przypadku lokaty zysk otrzymujemy dopiero na koniec okresu. Im ten jest dłuższy, tym więcej możemy zarobić. Zestawiając ze sobą lokatę i konto oszczędnościowe, różnice wyglądają następująco:

Na podstawie tej tabeli możemy więc stwierdzić, że lokaty są dla osób, które liczą na pewny zysk. Warunki umowy określamy przed spłatą środków, dzięki czemu wiemy dokładnie, ile i kiedy zarobimy. Nasze oszczędności są bezpieczne, choć stają się również niedostępne na czas trwania umowy. Konta oszczędnościowe są wyborem dla osób chcących stałego dostępu do oszczędności. Możliwość wpłacania i wypłacania środków wedle potrzeb gwarantuje większą elastyczność naszych środków. Sama efektywność oszczędzania zależy jednak od zaangażowania użytkownika.

Czy można oszczędzać na inwestycjach?

Standardowe metody oszczędzania cechuje brak ryzyka oraz gwarantowany pasywny przychód. Oszczędności można jednak przeznaczyć również na inwestycje. W tym przypadku jest to szansa nie tylko na zniwelowanie skutków inflacji, ale również wygenerowanie dodatkowego zarobku. Wadą inwestycji jest związane z nimi ryzyko: produkt nie zawsze uda się odsprzedać z zyskiem. Szukając sposobu na zarządzanie swoimi oszczędnościami, warto zapoznać się z tą możliwością. Najpopularniejsze metody inwestycyjne opisaliśmy w oddzielnym artykule. 

Oszczędności — podsumowanie

Na rynku finansowym istnieje wiele metod oszczędnościowych. Nie należy ich lekceważyć: pieniądze pozostawione samym sobie na koncie lub w skarpecie będą tracić na wartości. Korzystanie z lokat lub kont oszczędnościowych pozwala spowolnić wpływ inflacji, tym samym zwalniając nas z konieczności ciągłego odkładania dodatkowych pieniędzy.