Czym jest zabezpieczenie kredytu?
Zabezpieczenie kredytu jest umową, która gwarantuje bankowi możliwość windykacji należności z określonych źródeł. Kredytobiorcy ustalają zabezpieczenie z bankiem, aby obniżyć stopień ryzyka kredytu i w ten sposób przekonać bank do udzielenia pożyczki na wyższą kwotę, niż mogła zagwarantować sama zdolność kredytowa klienta.
Dlaczego banki wymagają zabezpieczenia kredytu?
Banki ustanawiają zabezpieczenie, aby mieć pewność, że odzyskają pożyczone w ramach kredytu środki. Żaden bank nie jest w stanie przewidzieć przyszłości, zwłaszcza w przypadku kredytów wieloletnich. Zmiany na rynku czy nieszczęścia w życiu kredytobiorców w wyjątkowych sytuacjach potrafią sprawić, że kredytobiorca nie jest w stanie obsłużyć swoich rat. Ustanawiając zabezpieczenie umowy, bank ma pewność, że w przypadku takiej ewentualności odzyska pożyczone pieniądze i wie, z jakich źródeł będą one pochodzić.
Jakie są rodzaje zabezpieczenia kredytu?
Metody zabezpieczenia kredytu dzielimy na dwa rodzaje: osobiste i rzeczowe. W przypadku zabezpieczeń osobistych wykorzystuje się cały majątek kredytobiorcy, z którego wierzyciel otrzymuje możliwość pobrania swojej należności, jeżeli kredytobiorca nie spełni warunków umowy. W przypadku zabezpieczeń rzeczowych dłużnik odpowiada za powstałe zadłużenie tylko w części, na podstawie określonych składników swojego majątku lub majątku osób trzecich.
Osobiste zabezpieczenia kredytu
Metodami osobistego zabezpieczenia kredytu są: ustanowienie poręczyciela, przekazanie weksla, oraz wykupienie gwarancji bankowej. Rozwiązania te cechują się ustanowieniem dodatkowej osoby odpowiedzialnej za spłatę długu lub ułatwieniem windykacji długu w razie niepowodzenia w spłacie.
Poręczyciel jako zabezpieczenie kredytu
Zabezpieczenie kredytu przez poręczyciela jest jednym z najczęściej spotykanych rozwiązań. Poręczyciel nazywany również żyrantem jest osobą trzecią, która bierze odpowiedzialność za terminową spłatę kredytu wraz z kredytobiorcą. Jeżeli nastąpi sytuacja, w której kredytobiorca jest niezdolny do spłaty kredytu, poręczyciel robi to w jego imieniu. Poręczycielem może być dowolna osoba, która spełnia warunki kredytu, czy to przyjaciel, czy członek rodziny kredytobiorcy.
Weksel jako zabezpieczenie kredytu
Weksel in blanco jest papierem wartościowym podpisywanym przez kredytobiorcę, który zobowiązuje go do zapłaty określonej na nim sumy. Kwota nie jest jednak wpisywana na weksel. Znajduje się na nim wyłącznie podpis kredytobiorcy. Pozostałe dane zostają uzupełnione przez bank w przypadku, gdy następuje potrzeba uruchomienia weksla w związku z zaległościami w spłacie kredytu ze strony kredytobiorcy. Dzięki temu bank może znacznie szybciej rozpocząć egzekucję należności w przypadku zadłużenia.
W większości przypadków weksel zostaje uzupełniony, gdy klient zalega z dwoma lub trzema ratami i nie porozumiewa się z bankiem w celu rozwiązania sytuacji. Bank wzywa dłużnika do wykupienia weksla w określonym terminie i jeżeli to nie nastąpi, zgłasza sprawę do sądu. Uzyskuje wtedy nakaz zapłaty, a po nim tytuł egzekucyjny, który pozwala na przekazanie sprawy komornikowi.
Weksel jest w większości przypadków zabezpieczeniem uzupełniającym przy kredytach hipotecznych obok samego mieszkania. W niektórych przypadkach można jednak spotkać się z wykorzystaniem weksla do zabezpieczenia kredytu gotówkowego.
Gwarancje bankowe jako zabezpieczenia kredytu
Gwarancja bankowa stanowi umowę z bankiem, która zobowiązuje go do spłaty zadłużenia swojego klienta, gdy ten napotka problemy z terminowym spłacaniem rat. Rozwiązanie najczęściej stosowane jest przez firmy, które wykorzystują gwarancje od banku w celu przekonania swoich klientów do transakcji na duże sumy lub jako dowód swojej zdolności kredytowej przy zaciąganiu zobowiązań w innych bankach. W zamian za gwarancję bankową płaci się wysoką prowizję wyliczoną jako procent kwoty gwarancji.
Rzeczowe zabezpieczenia kredytu
Do rzeczowych form zabezpieczenia kredytu należą: przewłaszczenie, ustanowienie hipoteki, wpłata kaucji, oraz ubezpieczenie kredytu. W wielu przypadkach rzeczowe formy zabezpieczenia kredytu stosowane są jako dodatkowe zabezpieczenia, wraz z zabezpieczeniem osobistym.
Przewłaszczenie jako zabezpieczenie kredytu
Zabezpieczenie kredytu poprzez przewłaszczenie polega na podpisaniu umowy, w ramach której kredytobiorca przekazuje własność nad określonym dobrem swojemu wierzycielowi pod warunkiem, że ta kończy się w momencie uregulowania zobowiązania. Zabezpieczenie przewłaszczeniem najczęściej odbywa się przy kredytach gotówkowych. Jako zastaw można wykorzystać wyłącznie rzeczy ruchome. Są to zazwyczaj pojazdy lub drogocenne sprzęty należące do firm.
Jeżeli kredytobiorca nie spłaca kredytu, po upływie terminu spłaty przedmiot pozostaje własnością wierzyciela już na stałe. W niektórych przypadkach wierzycielowi jest znacznie łatwiej odzyskać własność w ten sposób niż poprzez postępowanie egzekucyjne. Z uwagi na brak regulacji prawnych tego rozwiązania, nie jest ono zbyt popularne.
Ubezpieczenie jako zabezpieczenie kredytu
Ubezpieczenie kredytu gwarantuje wsparcie finansowe kredytobiorcy na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń lub wiąże się z pokryciem zadłużenia przez polisę ubezpieczeniową na wypadek śmierci kredytobiorcy. Jest to najczęściej proponowana przez banki forma zabezpieczenia kredytu. Mimo że prawnie nie można zmusić klienta do ubezpieczenia swojego zobowiązania, w wielu przypadkach banki zwyczajnie nie zgodzą się na udzielenie kredytu bez jego wcześniejszego ubezpieczenia. Rozwiązanie to zawdzięcza swoją popularność temu, że chroni zarówno kredytobiorcę, jak i bank.
Kaucja jako zabezpieczenie kredytu
Kaucja polega na wpłaceniu przez kredytobiorcę lub osobę trzecią określonej kwoty pieniężnej na rzecz banku. Bank jest zobowiązany zwrócić te pieniądze po pełnej spłacie należności przez kredytobiorcę.
Różnica między kaucją od osoby trzeciej a posiadaniem poręczyciela polega na tym, że bank ma już własność nad poręczoną kwotą. Jeżeli więc wystąpią problemy ze spłatą kredytu, nie musi się on ubiegać o swoją należność. W przypadku zabezpieczenia kaucją zdolność kredytowa osoby, która ją wpłaca, nie gra roli, ponieważ musi ona dostarczyć już zebraną kwotę przed wypłaceniem kredytu.
Bank może pobrać z kaucji sumę odpowiednią niespłaconej części zobowiązania, gdy dłużnik zaprzestał spłaty kredytu. Nadmierna część kwoty zostaje wtedy zwrócona osobie, która ją wpłaciła. Jeżeli jest to osoba trzecia, ma ona prawo ubiegać się o zwrot pobranej przez bank kwoty od dłużnika.
Formy zabezpieczenia kredytu hipotecznego
Przeciętny kredyt hipoteczny uwzględnia odgórne zabezpieczenie inwestycji w postaci nabywanej nieruchomości. Jeżeli kredytobiorcy nie powiedzie się spłata kredytu, komornik sprzeda mieszkanie aby odzyskać pieniądze banku. Kredytobiorcy mają jednak możliwość zabezpieczenia kredytu hipotecznego inną nieruchomością od tej, którą zamierzają kupić. Najważniejszą kwestię gra tutaj wartość zabezpieczenia.
Hipoteka jako zabezpieczenie kredytu hipotecznego
Zakupywana nieruchomość stanowi standardowe zabezpieczenie kredytu hipotecznego. W większości przypadków nieruchomości tylko zyskują na wartości, więc pożyczając pieniądze na zakup np. mieszkania, bank ma pewność, że jego ewentualna sprzedaż poskutkuje zwrotem inwestycji. Jeżeli sprzedaż nieruchomości wygeneruje większą sumę, niż kredytobiorca był dłużny bankowi, nadmiar staje się jego własnością. Dzięki temu możliwe jest nawet odzyskanie wkładu własnego, zabezpieczając kredyt zarówno z perspektywy banku, jak i kredytobiorcy.
Hipoteka na innej nieruchomości jako zabezpieczenie kredytu
Aby zabezpieczyć kredyt hipoteczny inną nieruchomością należy uzyskać na to zgodę banku. Ta jest zwykle udzielana, jeżeli wycena wartości nieruchomości wykaże, że jest ona równie lub bardziej wartościowa, niż zakupywane mieszkanie.
Formy zabezpieczenia kredytu gotówkowego
Zabezpieczenie kredytu gotówkowego może przyjąć formę zarówno zabezpieczenia osobistego, jak i rzeczowego. Zabezpieczenie kredytów konsumenckich potrafi być konieczne zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorców. W przypadku kredytów konsumenckiego zwykle ma formę ubezpieczenia kredytu, czego koszty wchodzą w skład raty. Warto wziąć pod uwagę, że kredyt można zabezpieczyć, nawet gdy nie jest to konieczne, aby wynegocjować lepsze warunki kredytowania.
Formy zabezpieczenia kredytu konsolidacyjnego
Zabezpieczeniem kredytu konsolidacyjnego jest najczęściej hipoteka lub poręczyciel. Osoby przytłoczone zobowiązaniami mają niską zdolność kredytową i często nie posiadają majątku, który mógłby posłużyć za zabezpieczenie kredytu, co znacznie utrudnia uzyskanie kredytu.
Jak zabezpieczenie kredytu wpływa na koszt kredytu?
Każde zabezpieczenie zmniejsza ryzyko banku. Im mniej ryzykuje bank, tym chętniej udzieli kredytu. Zabezpieczenie kredytu jest również argumentem na rzecz obniżenia jego kosztów. Kredytobiorcy często sugerują ustanowienie dodatkowych zabezpieczeń, domagając się zmniejszenia wysokości raty, lub zwolnienia z innych typowych wymagań banków, jak ubezpieczenia na życie. W niektórych sytuacjach banki wyrażają zgodę na przyznanie kredytu tylko, jeżeli zostanie on obarczony zabezpieczeniem. W tym wypadku decyzja zależy od zdolności kredytowej klienta zestawionej z kwotą kredytu i ustalonym okresem spłaty. Im wolniej planujemy spłacać zobowiązanie i im wyższe ono jest, tym większe ryzyko kredytowe banku, co utrudnia przekonanie go do udzielenia zobowiązania.
Zabezpieczenie kredytu — podsumowanie
Zabezpieczając kredyt, pożyczkobiorcy mogą przekonać bank do udzielenia wyższego zobowiązania lub uzyskać lepsze warunki kredytowania. Jest wiele sposobów na zabezpieczenie zobowiązań, dzięki czemu można wykorzystywać zarówno swoje własności, jak i pomoc naszych bliskich. Wiele z dostępnych form jest pomocne nie tylko dla banku ale również chroni kredytobiorcę przed niewypłacalnością, warto więc zainteresować się zabezpieczeniem swojego zobowiązania.
Komentarze