Bon mieszkaniowy - wszystko co trzeba wiedzieć

Czym jest rządowy bon mieszkaniowy?

Bon mieszkaniowy jest programem rządowym pomagającym w finansowaniu mieszkania. Koncepcja bonu mieszkaniowego narodziła się już w programie Nowego Polskiego Ładu partii rządzącej, który to miał być sfinansowany dzięki unijnym dotacjom. Założenia programu miały pozwolić singlom, parom oraz rodzinom z dziećmi, zyskać jednorazowo dodatkowe środki na wykupienie lokalu komunalnego, na dopłatę do kredytu, czy na zaklepanie sobie lokalu we wspólnocie. Bony te miały dzielić się na dwa typy - bon rodzinny i bon społeczny. Każdy z nich miał nieco inne założenia, możliwości oraz wymagania od wnioskującego. Aktualnie idea nadal żyje, lecz nie weszła żadna stosowna ustawa, która mogłaby choćby minimalnie regulować prawo w celu wprowadzenia bonów mieszkaniowych. Wnioski miały być składane za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a program wydawania bonów miał trwać do 2030 roku. Póki co, wprowadzenie bonów nie zostało odwołane, jednak rząd nie podejmuje żadnych działań, aby sfinalizować wprowadzenie tej formy wsparcia.

Kto może skorzystać z bonu mieszkaniowego?

Z bonu mieszkaniowego będą mogli skorzystać wszyscy, według zapowiedzi rządzących. Oczywiście najwyższe korzyści finansowe zapewnione miały być dla rodzin wielodzietnych. Bony jednak przysługiwać miały zarówno rodzinom z dziećmi, jak i osobom samotnie wychowującym dzieci, ale również pary i jednostki bezdzietne również miały mieć szansę na uzyskanie bonu mieszkaniowego. Oczywiście bezdzietny singiel nie będzie mógł liczyć na taki sam prezent od rządu, jak rodzina, która posiada co najmniej trójkę dzieci. To właśnie forma rodziny, ilość osób w gospodarstwie domowym, miały być wyznacznikiem tego, jak wysokie dofinansowanie można uzyskać.

Na jakie cele może być przeznaczony bon mieszkaniowy?

Przeznaczenie bonów mieszkaniowych do końca nie jest potwierdzone, a bazujemy jedynie na pierwotnych założeniach. Jednak w takim układzie, bon społeczny i bon rodzinny mogą mieć nieco inne przeznaczenie. Uogólniając jednak, bony mieszkaniowe miały zapewnić wsparcie przy próbie uzyskania mieszkania, lub w trakcie jego spłacania. Do najważniejszych celów, na które przeznaczone miałyby być bony mieszkaniowe, to:

• Udział w Towarzystwie Budownictwa Społecznego lub Spółdzielczej Inicjatywie Mieszkaniowej,
• Wkład mieszkaniowy do spółdzielni, od której będzie kupowany lokal,
• Wkład mieszkaniowy do spółdzielni, od której będzie wynajmowany lokal,
• Nadpłata kredytu hipotecznego.

Oczywiście są to wstępne ustalenia i plany. Z racji braku wprowadzenia w życie bonów mieszkaniowych, nie możemy przewidzieć, czy faktycznie będą to wszystkie cele, na jakie przeznaczony może być bon, czy ich lista zostanie zmodyfikowana. Warto również pamiętać, że w założeniach trochę inne zastosowanie ma mieć bon rodzinny a inne bon socjalny.

Warunki uzyskania bonu mieszkaniowego

Jak wspomniane nieco wyżej, bon mieszkaniowy i jego wysokość uzależniony jest od ilości osób w gospodarstwie domowym, a w tym liczby dzieci. Konkretne warunki uzyskania bonu nie są znane, jednak jak rządzący sugerowali w programie Nowego Polskiego Ładu, ma on się dzielić na bon rodzinny i bon społeczny. Bon społeczny przygotowany ma być przede wszystkim z myślą o osobach samotnych, bezdzietnych małżeństwach, a także gospodarstwach domowych z jednym lub dwójką dzieci.

Z kolei bon rodzinny, który docelowo miał nieść ze sobą wyższe kwoty wsparcia, miał być wydawany nieco innej grupie docelowej. Po pierwsze, pod uwagę mają być brane jedynie rodziny wielodzietne, czyli takie w których jest co najmniej troje i więcej dzieci. Do bonu rodzinnego łapią się również gospodarstwa domowe, w których znajduje się osoba z orzeczeniem o niepełnosprawności. O ile w przypadku bonu socjalnego, jednym z wymogów miał być brak własności lub współwłasności nieruchomości, tak bon rodzinny miał być wydawany nawet osobom, które posiadają już nieruchomość. W tym miejscu należy jednak dodać, że w zależności od wielkości gospodarstwa domowego (ilości członków rodziny), wspomniana nieruchomość również musi spełniać pewne kryteria, a dokładnie powinna mieć powierzchnię do określonej wielkości - dla rodziny z co najmniej trójką dzieci, powierzchnia posiadanej nieruchomości powinna nie być większa niż 65m2. Jednak posiadanie większej nieruchomości nie miało być jednoznaczne z brakiem szans na uzyskanie bonu. Jego wartość miała być po prostu niższa.

Wysokość bonu mieszkaniowego

Nieznane są dokładne wartości poszczególnych bonów mieszkaniowych. Oczywiście nie są znane, ponieważ bonów jeszcze nie ma w użyciu. Jednak, tak jak wszystko co związane z bonami mieszkaniowymi, również szacunkowa wysokość konkretnych bonów była opisana w programie Nowego Polskiego Ładu. W pierwszej kolejności należy rozdzielić bon społeczny od bonu rodzinnego. Oba rodzaje bonu mają inną grupę docelową, oraz określona była różna ich wysokość.

Bony społeczne miały posłużyć osobom samotny, bezdzietnym parom, oraz rodzinom z maksymalnie dwójką dzieci. Wartości sugerowane przez partię rządzącą są dość niskie, a wyglądają następująco:

• 5 000 zł - jednoosobowe gospodarstwo domowe,
• 10 000 zł - bezdzietne małżeństwa,
• 25 000 zł - małżeństwo z jednym dzieckiem,
• 40 000 zł - małżeństwo z dwójką dzieci.

W przypadku bonów rodzinnych sprawa wyglądać ma nieco inaczej. Po pierwsze, co chyba najistotniejsze, bon rodzinny przysługuje rodzinom, które mają co najmniej troje dzieci. Jeśli do tego nie mają praw własności lub współwłasności do jakiekolwiek nieruchomości mieszkalnej, lub posiadają nieruchomość poniżej 65m2, przysługuje im cała wartość bonu, czyli 100 000 złotych. Dodatkowo, za każde kolejne dziecko mogą uzyskać jeszcze 15 000 złotych, jednak nie więcej niż 145 000 złotych. Z tej wersji bonu, planowo będa mogli skorzystac również Ci, którzy posiadają w rodzinie osobę z orzeczeniem o niepełnosprawności, której opieka są zobligowani. Jednak w tej kwestii plan Polskiego Nowego Ładu nie precyzuje żadnych wytycznych.

Jak uzyskać dofinansowanie z bonu mieszkaniowego?

Plan i założenia uzyskania dofinansowanie z bonu mieszkaniowego były dość proste. Wnioski miały być składane za pośrednictwem ZUS - zarówno online, jak i w formie fizycznego dokumentu - oraz przez ZUS wydawane. Nigdy nie były jednak podane żadne szczegółowe założenia względem wypełniania i składania wniosków. Z racji braku jakichkolwiek działań ze strony rządzących, aby Bony Mieszkaniowe jednak wprowadzić, brakuje obszerniejszych informacji w tej kwestii.

Spłata kredytu z dofinansowaniem bon mieszkaniowy

W pierwotnej wizji działania Bonu Mieszkaniowego, zarówno bon społeczny jak i rodzinny miały móc być użyte do nadpłaty posiadanego kredytu hipotecznego. Jednak już pierwsza zmiana planów i nowelizacja programu Nowego Polskiego Ładu, spowodowała, że bon społeczny stracił tę właściwość. Do nadpłaty kredytu hipotecznego będzie mógł posłużyć jedynie bon rodzinny. Bon społeczny albowiem przeznaczony ma być dla osób, które nie posiadają praw własności ani współwłasności do jakiegokolwiek lokalu mieszkalnego. Co za tym idzie, nie wchodzi w grę posiadanie kredytu hipotecznego, więc bon społeczny nie mógłby być w tym celu wykorzystany. Natomiast bon rodzinny, zarówno poszczególne wypłacane kwoty, jak i całość bonu, będa mogły być przeznaczone na nadpłatę hipoteki. Tak przynajmniej wyglądają dotychczasowe założenia, ale jak będzie faktycznie, czas pokaże.

Inne programy rządowe pomagające w zakupie mieszkania

Inne programy rządowe pomagające w zakupie mieszkania to:

• Gwarantowany Kredyt Mieszkaniowy,
• Mieszkanie bez wkładu własnego.

Osoby poszukujące własnego domu lub mieszkania mogą skorzystać z programów rządowych, których celem jest pomoc w uzyskaniu kredytu hipotecznego czy w jego spłacie.

Bon mieszkaniowy - podsumowanie

Choć już w 2021 roku, w programie Nowego Polskiego Ładu pojawił się zapis dotyczący Bonów Mieszkaniowych, a następnie był on przynajmniej raz aktualizowany, można było liczyć, że program wejdzie w życie. Rozpoczęcie planowane było na początek 2023 roku. Niestety wciąż brak jakichkolwiek informacji w tej kwestii, a rząd nie wprowadził nawet najdrobniejszych zmian w ustawach, które mogłyby przyspieszyć pojawienie się tej formy wsparcia. Bony miały ułatwić uzyskanie swojego mieszkania, przyspieszyć spłatę kredytu i ogółem wesprzeć obywateli w drodze do własnego lokum. Niestety choć założenia wielkie i dość ciekawe, to brak akcji rządu w tej kwestii powoduje, że póki co to nadal jest jedynie kwestia planów, a dla wielu polaków, kolejnych miesięcy bez odpowiedniego wsparcia w uzyskaniu swojego wymarzonego mieszkania.