Jak założyć bank? Jakie warunki trzeba spełnić?
akredo.plBanki w PolsceZakładanie banku - jakie warunki trzeba spełnić?

Zakładanie banku - jakie warunki trzeba spełnić?

Założenie banku w Polsce to skomplikowany proces, który wymaga spełnienia wielu wymogów stawianych przez Komisję Nadzoru Finansowego i prawo bankowe. Nie każdy może założyć bank - wymagane jest spełnienie określonych kryteriów co do liczby wspólników oraz ich kompetencji i doświadczenia. Kluczowym elementem jest zgromadzenie odpowiedniego kapitału zakładowego, który dla banków komercyjnych wynosi co najmniej 5 milionów euro, a dla banków spółdzielczych 1 milion euro. Bank musi również dysponować odpowiednimi lokalami, spełniającymi surowe wymagania bezpieczeństwa, oraz systemem teleinformatycznym. Zapewnienie wypłacalności i płynności finansowej jest kluczowe dla bezpiecznego funkcjonowania banku. Ostatecznym etapem jest uzyskanie licencji bankowej od KNF, która dokładnie weryfikuje spełnienie wszystkich wymogów. W przypadku pozytywnej decyzji, nowy bank może rozpocząć swoją działalność na polskim rynku finansowym.

Filip Nawarski
Filip Nawarski, 24.11.2023 r

Jak założyć bank w Polsce?

Założenie banku w Polsce wymaga spełnienia szeregu rygorystycznych wymagań prawnych i regulacyjnych. Proces ten obejmuje:

  1. Przygotowanie planu biznesowego. Opracowanie szczegółowego planu biznesowego, uwzględniającego strategię działania, analizę rynku, plan finansowy oraz strukturę organizacyjną.
  2. Zdobycie kapitału zakładowego. Zapewnienie odpowiedniego poziomu kapitału zakładowego, zgodnego z wymaganiami prawnymi.
  3. Złożenie wniosku o licencję. Wniosek o licencję na działalność bankową składa się do Komisji Nadzoru Finansowego. Wniosek musi zawierać dokumentację potwierdzającą spełnienie wszystkich wymagań prawnych i regulacyjnych.
  4. Spełnienie wymagań regulacyjnych. Bank musi spełnić szereg wymagań regulacyjnych dotyczących m.in. zarządzania ryzykiem, polityki antyprania pieniędzy oraz zabezpieczeń IT.
  5. Rejestracja i uzyskanie licencji. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i spełnieniu wszystkich wymogów, bank otrzymuje licencję na działalność. Proces zakładania banku jest skomplikowany i wymaga współpracy z prawnikami oraz ekspertami z branży finansowej.

Założenie banku w Polsce to wielowątkowy i skomplikowany proces. Podmioty takie obracają znacznymi kwotami pieniędzy, które z jednej strony gwarantują im zyski, ale z drugiej - wymagają odpowiedzialności. Dlatego też Komisja Nadzoru Finansowego i prawo bankowe stawia przed założycielami nowych banków szereg wymagań. Od samych osób wchodzących w skład spółki założycielskiej, przez strukturę zarządu i rady nadzorczej, kapitał zakładowy, aż po zapewnienie bezpieczeństwa środków klientów i właściwej obsługi ich samych. Jednak znając obowiązujące przepisy, dysponując odpowiednią kadrą i kapitałem oraz wiedzą na temat funkcjonowania sektora finansowego założenie nowego banku jest jak najbardziej możliwe. Prześledźmy więc każdy z etapów takiego przedsięwzięcia wraz ze szczegółowymi wymogami, które będa przed nami stały.

Kto może założyć bank w Polsce?

Prawo wymaga od osoby chcącej założyć bank w Polsce spełnienia kilku warunków. Po pierwsze nie można założyć banku w pojedynkę. W zależności od tego, jaki rodzaj podmiotu chcemy stworzyć będziemy potrzebować wspólników. Bank komercyjny może założyć spółka składająca się z minimum 3 osób, w przypadku banku spółdzielczego ten wymóg rośnia do aż 10 wspólników. Nie mogą to być też osoby przypadkowe. Prawo bankowe wymaga od nich by posiadały wiedzę, kompetencje i doświadczenie niezbędne do prowadzenia takiego przedsiębiorstwa. Oznacza to, że w przeszłości muszą zajmować stanowiska porównywalne do tych, które obejmą w nowym banku. Osoby te tworzą zarząd banku. Oddzielnym ciałem jest też rada nadzorcza. Jest to o tyle ważne, że prawo nakłada pewne ograniczenia, co do łączenie różnych ról w nowym banku przez daną osobę. Nie możemy jednocześnie pełnić jednej funkcji członka zarządu i dwóch w radzie nadzorczej lub czterech funkcji członka rady nadzorczej. Dodatkowy wymóg to zapewnienie środków finansowych na przejście odpoedniego szkoenia przygotowującego do pełnienia wybranej funkcji w naszym nowym banku.

Założenie banku a kapitał założycielski

Założenie banku wiąże się z koniecznością posiadania odpowiedniego kapitału założycielskiego, który jest niezbędny do uzyskania licencji bankowej i rozpoczęcia działalności. Wysokość tego kapitału jest ustalana przez odpowiednie organy regulacyjne i musi być wystarczająca, aby pokryć początkowe ryzyka działalności bankowej oraz zapewnić stabilność finansową nowo powstałej instytucji. Kapitał założycielski służy jako zabezpieczenie dla depozytów klientów i jest jednym z kluczowych czynników ocenianych przez organy nadzorcze przy rozpatrywaniu wniosku o licencję bankową.

Bank to jednak przede wszystkim pieniądze. KNF, w oparciu o prawo bankowe, wymaga co najmniej 5 milionów euro kapitału zakładowego dla banków komercyjnych i 1 milion euro dla banków spółdzielczych. Musi on być wniesiony przez założycieli w formie gotówkowej, czyli nie może pochodzić z kredytów i pożyczek czy nieruchomości (chociaż od tej reguły istnieje pewien wyjątek, o którym za chwilę). Mimo iż wymóg podany jest w euro, to należy go wpłacić na polski rachunek bankowy w złotówkach. Oznacza to, że kurs europejskiej waluty może mieć niemały wpływ na ostateczny kapitał zakładowy naszego banku. Środki te muszą być zabezpieczone przed wpisaniem banku do państwowego rejestru. Wracając do nieruchomości jako kapitału zakładowego. Prawo bankowe dopuszcza, by 15% tej kwoty zostało wniesione w formie niepieniężnej (czyli np. jako nieruchomości), jednak tylko wtedy, gdy są one bezpośrednio potrzebne do prowadzenia działalności banku. Słowem - nasze mieszkanie nie może pełnić takiej roli, jednak lokal usługowy już jak najbardziej.

Założenie banku a lokale i obsługa banku

Założenie banku wymaga nie tylko zapewnienia infrastruktury fizycznej i organizacyjnej. Określa je artykuł 30. Prawa bankowego. Lokale bankowe muszą być dostosowane do potrzeb operacyjnych i bezpieczeństwa, a także spełniać oczekiwania klientów pod względem dostępności i wygody. Dodatkowo, konieczne jest zbudowanie efektywnego systemu obsługi klienta, w tym zatrudnienie wykwalifikowanego personelu, zapewnienie odpowiednich systemów informatycznych oraz opracowanie procedur operacyjnych i obsługowych. To wszystko ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia skutecznego i bezpiecznego funkcjonowania banku.
 
Przede wszystkim musimy dysponować pomieszczeniem do przechowywania środków pieniężnych. Musi ono spełniać surowe wymagania bezpieczeństwa. Nie musi być to wielki sejf znany z filmowych ekranów, jednak zapewnienie ochrony pieniądzom naszych klientów jest najwyższym priorytetem. Ponadto nasz bank musi posiadać lokale z odpowiednimi urządzeniami biurowymi oraz wszelkim innym wyposażeniem koniecznym do prowadzenia działalności finansowej oraz obsługi klientów zgodnie z procedurami towarzyszącymi takiemu procesowi. Ostatni wymóg to system teleinformatyczny wykorzystywany do działalności bankowej.

Założenie banku a zapewnienie wypłacalności

Zapewnienie wypłacalności i płynności finansowej jest jednym z najważniejszych wymogów stawianych przed każdym zakładanym bankiem. Klienci chcący wypłacić swoje środki powinni mieć każdych chwili taką możliwość. Dlatego też założyciele nowego banku zobowiązani są dać rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem. KNF przed wydaniem licencji dokonuje oceny zarówno sytuacji finansowej jak i możliwości inwestycyjnej banku, co zapewnić ma bezpiecznie prowadzenie jego działalności

Założenie banku a licencja bankowa

Ostatnim etapem zakładania banku jest ubieganie się o licencję bankową wydawaną przez KNF. Przed jej nadaniem dojdzie do wnikliwej weryfikacji zarówno stanu faktycznego z wymogami oraz przepisami prawa. Istnieje jednak szereg sytuacji, w której decyzja o wydaniu zezwolenia na utworzenie nowego banku będzie negatywna. Do najczęstszych powodów odrzucenia wniosku o licencję bankową należą:

  • Groźba naruszenia dowolnych przepisów prawa przez nowo powstały bank,
  • podejrzenie naruszania intersów klientów lub brak gwarancji bezpieczeństwa przechowywanych w nim środków,
  • brak możliwości należytego nadzoru nad działalnością banku z racji miejsca jego rejestracji (w przypadku banków z kapitałem i założycielami spoza Polski).

Jeżeli jednak wszystkie wymienione w tym artykule wymogi są należycie spełnione, to KNF wydaje licencję, a nowy bank otrzymuje zezwolenie na rozpoczęcie działalności, legalne funkcjonowanie oraz walkę na rynku o pierwszych klientów.

Zakładanie banku - podsumowanie

Założenie nowego banku nie jest proste. Należy spełnić wiele warunków, poczynając od spółki założycielskiej i jej członków, gwarancji bezpieczeństwa środków, przez kapitał zakładowy, aż po lokale wraz z obsługą klientów. Bez względu na to czy chcemy otworzyć bank komercyjny czy spółdzielczy czeka nas też proces weryfikacji przez KNF, która zajmuje się wydawaniem licencji bankowej pozwalającej na legalną działalność w Polsce.

Często zadawane pytania

Gdzie rejestruje się nowy bank?
Po otrzymaniu od KNF licencji na prowadzenie działalności bankowej należy ją zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Ile czasu zajmuje założenie banku?
Okres przygotowań do uruchomienia nowego banku może trwać nawet kilka lat. Jednak od momentu wydania przez KNF licencji mamy rok na rozpoczęcie działalności.
Czy mogę otworzyć bank w swoim domu?
Nie. Jednym z wymogów uzyskania licencji na działalność bankową są odpowiednie warunki lokalowe. Obejmują one m.in skarbiec, sale do obłsugi kasowej czy sale operacyjne wraz z niezbędnym wyposażeniem biurowym.

Komentarze

Empty comments
Zostaw swój komentarz!
Nie znaleźliśmy żadnej opinii o tym produkcie. Pomóż innym klientom. Podziel się swoją opinią jako pierwszy.
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5