Czym są płatności mobilne?
Płatności mobilne to metody płatności bezgotówkowych wykonywane za pomocą urządzeń przenośnych jak tablety czy smartwatche. Często można spotkać się również z ich skrótową nazwą, m-płatności. Ta forma płatności znalazła swoje początki w płatnościach SMS. Dopiero niedawno zaczęły one jednak zdobywać popularność z uwagi na rozwój technologii mobilnej oraz wyeliminowanie dodatkowych kosztów związanych z płatnościami elektronicznymi.
Technologie wykorzystywane w płatnościach mobilnych
Wiele osób kojarzy płatności mobilne z NFC, aplikacjami bankowymi i BLIKiem, ponieważ metody te znalazły zastosowanie w życiu codziennym. Systemy służące płatnościom internetowym są jednak z nami od dawna. Wyróżniamy:
- SMS — Short Message Service to podstawowy system tekstowej komunikacji mobilnej. Ponieważ SMSy są płatne, podwyższając ich koszt, możliwe było naliczanie opłat przy zakupie usług. Odbywało się to poprzez system kodów SMS Premium, których treść informowała sieć telefoniczną o koszcie wysłanej wiadomości. Rozwiązanie to było wykorzystywane przede wszystkim w konkursach radiowych i telewizyjnych.
- WAP — Wireless Application Protocol to zbiór otwarcie dostępnych standardów definiujących protokół aplikacji bezprzewodowych rozwijany przez organizację WAP Forum. Zadaniem protokołów WAP jest bezpieczny transport danych i kontrola połączenia. WAP pozwala na naliczenie opłaty na rachunek klienta za pomocą pojedynczego linku, który przekierowuje użytkownika na stronę operatora, od którego otrzymuje numer identyfikacyjny w sieci komunikacyjnej. Łatwe zastosowane i niskie zużycie danych sprawiało, że WAP był niezwykle popularny pośród płatnych serwisów komórkowych.
- USSD — Unstructured Supplementary Service Data to mechanizm umożliwiający bezpośrednią komunikację między telefonem a elementami sieci. Między innymi, mogą zostać zastosowane do aktywacji usług dodatkowych, zasilenia konta telekodem lub sprawdzenia limitu na karcie prepaidowej.
- NFC — Near-field communication, czyli technologia komunikacji bliskiego zasięgu umożliwiająca bezpośrednią wymianę danych między telefonami na odległość do ok. 20 cm. W porównaniu z Bluetooth NFC zużywa mniej energii i nie wymaga parowania urządzeń. Połączenie konfigurowane jest automatycznie, dzięki czemu technologia ta świetnie nadaje się do szybkiej, jednorazowej wymiany informacji między urządzeniami. Przykładem tego jest płatność zbliżeniowa ze sklepowym terminalem płatniczym. Aktualnie jest to najczęściej używana i najbardziej rozpoznawalna technologia do płatności mobilnej.
- Protokoły sieci — Wiele aplikacji płatniczych korzysta z internetu do komunikacji między bankiem, płatnikiem i sprzedawcą. W tym wypadku wykorzystywane są standardy szyfrowania danych mające na celu chronić płatnika jak SSL i TSL. Ten rodzaj płatności wymaga połączenia z internetem.
Jak działają płatności mobilne?
Początkowe formy płatności telefonicznych wykorzystywały sieć komórkową do identyfikacji płatnika. Z tego powodu operator pobierał również drogą prowizję. Aby zapłacić przez SMS lub USSD należało wysłać na podany numer wiadomość z określonym kodem. W przypadku WAP wystarczyło wcisnąć link na stronie internetowej lub otrzymany w SMSie.
Nowoczesne płatności NFC wykorzystują dedykowane aplikacje płatnicze do bezpośredniej komunikacji z bankiem czy wirtualnym portfelem płatnika. Aby zapłacić komórką zbliżeniowo należy aktywować funkcję NFC, a następnie zbliżyć telefon do terminalu płatniczego. Po otrzymaniu prośby o płatność, telefon włączy domyślną aplikację płatniczą. Zazwyczaj jest to program naszego banku lub portfel wirtualny jak Google Pay. Aplikację tego typu należy wgrać przed płatnością. Po uruchomieniu automatycznie pobierze ona dane transakcji i poprosi o zatwierdzenie płatności.
Rosnąca na popularności metoda płatności zegarkiem również korzysta z NFC. Smartwatch może być powiązany z naszą komórką, w przypadku czego transakcję należy potwierdzić w telefonie po zbliżeniu zegarka do terminala. Płatnik może również powiązać zegarek z kartą debetową. W tym wypadku terminal poprosi o kod PIN po zbliżeniu zegarka.
Istnieją również aplikacje płatnicze które nie wykorzystują technologii komórkowych. Zamiast tego funkcjonują one za pomocą internetu, pozwalając na transfer pieniędzy między użytkownikami lub zakup konkretnych produktów zdalnie za pomocą programu.
Metody płatności mobilnych
Płatności mobilnych można dokonywać na różnorodne sposoby. Mimo że wiele rozwiązań korzysta z tych samych technologii, oferują swoje usługi w inny sposób, starając się zadowolić konkretny model klienta. Szukając odpowiedniego dla nas rozwiązania, należy zastanowić się jaki rodzaj płatności będzie dla nas najbardziej komfortowy.
Płatności telefonem
Podstawową metodą płatności są opłaty telefoniczne, zwykle wykorzystujące wiadomości SMS do potwierdzenia transakcji. Mimo iż tracą one na popularności, wciąż mają swoje zastosowanie. Najczęściej korzystają z nich operatorzy sieci komórkowych, oferujących dodatkowe usługi.
BLIK
BLIK to polski system płatności mobilnych polegający na specjalnych kodach jednorazowego użytku. System ten obsługiwany jest przez banki, które w swoich aplikacjach udostępniają użytkownikom opcję wygenerowania kodu płatniczego. Wpisanie go podczas zakupów internetowych lub w sklepowym terminalu płatniczym wysyła do aplikacji dane transakcji. Następnie, użytkownik potwierdza zakup w aplikacji banku, finalizując płatność. Poza płatnościami w sklepach BLIK pozwala również na przelewy środków między osobami za pomocą ich numerów telefonów.
mPay
Spośród programów płatniczych mPay wyróżnia się szerokim zakresem dodatkowych usług. Za jego pomocą możliwy jest zakup biletów przejazdowych lub do atrakcji miejskich jak zoo, opłata parkingów, zakup kart prepaidowych, zasilenie konta na platformie internetowej jak Steam, a nawet wysłanie pieniędzy znajomemu. Celem narzędzia jest zebranie przeróżnych usług za które płacimy regularnie w jednym miejscu.
Płatności zegarkiem
Płatności zegarkiem to wygodne rozwiązanie, które pozwala nam rozliczać się bez konieczności szukania telefonu po kieszeniach. Istnieje wiele rodzajów tzw. smartwatchy, które mają możliwość dokonania płatności zbliżeniowej za pomocą NFC.
Fitbit pay
Fitbit pay to linia smartwatchy z opcją płatniczą. Poza możliwości zapłaty w sklepie smartwatche mierzą tętno, oceniają jakość snu, śledzą poziom wysiłku na treningu i dystans przebyty w ciągu dnia. Urządzenia Fitbit to więcej niż gadżety płatnicze. Są one dostępne w przystępnej cenie oraz obsługują płatności w wielu bankach.
Garmin pay
Smartwatche firmy Garmin należą do bardziej ekskluzywnych. Ich ceny są zwykle wyższe, w zamian za to oferują większą precyzyjność swoich pomiarów. Garmin obsługuje również płatności w nieco większej liczbie Polskich banków niż Fitbit.
Bezpieczeństwo płatności mobilnych
Pierwsze formy płatności mobilnych nie należały do najbezpieczniejszy. Z dużą krytyką spotkał się w szczególności system WAP. Mimo jego wygody tworzył on ryzyko, że użytkownik aktywuje link przypadkowo, niechcącym kupując niechcianą usługę.
Płatności mobilne NFC które dominują obecnie rynek, są zdecydowanie bezpieczne. System NFC można wyłączyć jednym guzikiem. Płatności należy potwierdzić w aplikacji bankowej, co chroni przed przypadkowymi zbliżeniami. Wykorzystywanie telefonu do płatności jest bezpieczniejsze od korzystania z karty debetowej, ponieważ urządzenia mobilne posiadają dodatkowe zabezpieczenia, jak konieczność aktywacji haseł, co gwarantuje nasze bezpieczeństwo nawet w przypadku kradzieży.
Wady i zalety płatności mobilnych
Płatności mobilne rosną na popularności z uwagi na ich wygodę oraz bezpieczeństwo, jakie zapewniają. Na ich korzyść działa brak dodatkowych kosztów. Kiedyś płatności kodami SMS były wyjątkowo kosztowne, jednak w erze mobilnego internetu za płatności mobilne zwykle nie płacimy dodatkowej prowizji.
Zalety
- Bezpieczeństwo współczesnych płatności mobilnych.
- Wygoda.
- Łatwość w obsłudze.
- Brak dodatkowych kosztów.
Wady
- Urządzenie może się rozładować.
- Wymaga zaznajomienia się z jedną z licznych aplikacji płatniczych.
Płatności mobilne - podsumowanie
Płatności mobilne są jedną z największych rewolucji w technologii finansowej ostatnich lat. Są niebywale bezpieczne, wygodne i dostępne przez różnorodne aplikacje, dzięki czemu każdy może znaleźć rozwiązanie dostosowane do swoich indywidualnych potrzeb. Dzięki tym rozwiązaniom nie musisz już nosić kart kredytowych ani obawiać się o ich kradzież czy wyłudzeń PINu. Urządzenia te posiadają liczne zabezpieczenia — od zdolności szyfrowania danych po skaner linii papilarnych — które zadbają, aby twoje środki pozostały bezpieczne w każdej sytuacji.