Formularz PCC-3 w pożyczkach prywatnych. Jak wypełnić? Kiedy złożyć?

PCC-3 - co to jest?

PCC-3 to deklaracja dotycząca podatku od czynności cywilnoprawnych (to oznacza skrót PCC). Podatkiem tym obarczone jest wiele transakcji zawieranych między osobami fizycznymi. Może być to zakup i sprzedaż samochodu, mieszkania, ustanowienie hipoteki czy przekazanie darowizny. My zaś skupimy się na podatku od czynności cywilnoprawnych, który towarzyszy umowie pożyczki prywatnej. Podatnicy nierzadko pomijają złożenie takiego druku, co najczęściej wynika z niewiedzy. Jednak niedostarczenie go do urzędu skarbowego może wiązać się z pozbawieniem przysługującej nam ulgi, a nawet zwiększeniem należnego podatku! Jakiej ulgi? Otóż ustawodawca przewidział szereg sytuacji, w których będziemy zwolnieni z obowiązku podatkowego. Szkoda byłoby z nich nie skorzystać. Jednak złożenie samej deklaracji PCC-3 wciąż jest w takich przypadkach obowiązkowe.

Wzór druku PCC-3 znajdziemy na stronie internetowej podatki.gov.pl. W dalszej części artykułu przedstawimy dokładną instrukcję, jak go prawidłowo wypełnić w przypadku umowy pożyczki prywatnej.

PCC-3, PCC3 czy PCC 3 - które oznaczenie jest prawidłowe?

Zatrzymajmy się jeszcze na chwilę przy samym oznaczeniu dokumentu, o którym dzisiaj piszemy. Mimo iż w internecie znajdziemy wiele sposobów jego zapisu - jak PCC3 czy PCC 3 - to prawidłową, określoną przez przepisy jest tylko jedna: PCC-3. Oczywiście używanie potocznych określeń, za jakie należy uznać wszystkie poza oficjalnym, nie powinno wiązać się z żadnymi konsekwencjami. Tym niemniej właśnie formę PCC-3 znajdziemy tak w ustawie, jak i rządowych stronach internetowych. Zawsze zalecamy też precyzyjne zapisy, nie budzące wątpliwości, w komunikacji z urzędem skarbowym.

Formularz PCC-3/A

Na internetowych stronach rządowych znajdziemy również formularz PCC-3/A. Do czego on służy? Jest on stosowany jako załącznik do druku PCC-3, w przypadku gdy po stronie nabywcy występuje więcej niż jedna osoba. Na przykład, gdy pożyczamy pieniądze lub sprzedajemy coś kilku osobom. Albo gdy zawieramy umowę spółki cywilnej. W takich sytuacjach obowiązek deklaracji i zapłaty ewentualnego podatku spoczywa na wszystkich osobach (po stronie nabywcy) podpisujących umowę solidarnie. Jedna z nich składa deklarację PCC-3, a reszta wypełnia PCC-3/A, który dołączany jest do głównego dokumentu. Można złożyć je jednocześnie w urzędzie lub wysłać oddzielnie drogą elektroniczną.

Kiedy należy złożyć formularz PCC-3 przy pożyczce prywatnej?

Formularz PCC-3 należy złożyć za każdym razem, gdy pożyczamy pieniądze od osoby prywatnej, a kwota takiej pożyczki wynosi więcej niż 1000 zł. Mniejsze zobowiązania zwolnione są z obowiązku deklaracji. PCC-3 nie musimy też składać, gdy pożyczamy pieniądze od banku lub instytucji finansowej, a także gdy korzystamy z usług notariusza do sporządzenia umowy. W tych przypadkach obowiązek deklaracyjny leży po stronie, odpowiednio - banku lub notariusza. Oczywiście w tym drugim przypadku pośrednik nie omieszka obciążyć nas kosztami ewentualnego podatku, powiększając nasz rachunek o adekwatną kwotę.

Jak wypełnić PCC-3 przy pożyczce prywatnej? Instrukcja krok po kroku

Prawidłowe wypełnienie formularza PCC-3 w przypadku pożyczki prywatnej nie jest szczególnie trudne. Jednak szczegółowa instrukcja z pewnością jeszcze ułatwi ten proces. Pamiętajmy, że podatnik wypełnia pola białe na dokumencie. Pola szare pozostawiamy urzędnikowi. W naszej instrukcji pominiemy też takie pola jak data, miejsce zamieszkania czy dane osobowe - z którymi każdy powinien dać sobie radę sam. Przejdźmy do instrukcji wypełniania PCC-3 krok po kroku:

1. Sekcja B.1. Dane identyfikacyjne. W polu 7. zaznaczamy kwadrat 4. (podmiot, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit b. ustawy (pożyczkobiorca). Dla ułatwienia poniżej zamieszczamy fragment deklaracji.

2. Następnie w polu 8. zaznaczamy kwadrat 2. (osoba fizyczna), bowiem to od osoby fizycznej pożyczamy pieniądze w pożyczce prywatnej.

3. Sekcja C., pole 21. Przedmiot opodatkowania. Jest nim w naszym przypadku umowa pożyczki, więc zaznaczamy kwadrat 1. (umowa).

4. Pola 22. i 23. - w obu przypadkach zaznaczamy kwadrat 1. (terytorium RP). Podatek od czynności cywilnoprawnych obowiązuje tylko przy umowach zawieranych na terytorium naszego kraju.

5. Pole 24. - przedmiotem czynności cywilnoprawnej jest w naszym przypadku umowa pożyczki prywatnej. Taki opis w zupełności wystarczy urzędowi.

6. Sekcja D.,pole 32. - tutaj należy wpisać kwotę pożyczki.

7. Pole 33. - pożyczki prywatne są obarczone podatkiem w wysokości 0,5%, więc taką wartość należy wpisać w tym polu. Wyjątkiem są pożyczki od najbliższej rodziny, tzw. podatkowej grupy “0” do kwoty 9637 zł. W skład tej grupy wchodzą małżonkowie, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, pasierbowie, rodzeństwo, ojczym i macocha. Jeżeli pożyczamy od jednen z wymienionych osób i nie przekraczamy ww. kwoty, to możemy pisać w tym polu “0”.

8. Pole 34. - mnożymy podstawę opodatkowania (kwotę z pola 32.) przez stawkę podatku (wpisaną w pole 33.). Wynik zaokrąglamy do pełnych złotych i wypisujemy w tym polu.

9. Pole 47. - przepisujemy wartość z pola 34. To wysokość podatku, którą przyjdzie nam zapłacić.

10. Sekcja F., pole 54. - jeszcze raz przepisujemy wartość z pola 47., czyli kwotę podatku.

11. Sekcja H., pole 64. - jeżeli nabywcą w naszej umowie jest więcej niż jedna osoba, to będziemy musieli złożyć załącznik PCC-3/A, za każdą dodatkową osobę. Liczbę tych załączników należy wpisać w tym polu.

Pozostałe pola dotyczą danych osobowych i teleadresowych składającego.

Jak złożyć wypełniony formularz PCC-3 przy pożyczce prywatnej?

Prawidłowo wypełniony druk PCC-3 możemy złożyć w urzędzie skarbowym na kilka sposobów. Tradycyjnie osobiście zanosiło się go do właściwego urzędu skarbowego i dalej jest to popularna droga. Można dzięki temu liczyć na to, że urzędnik zerknie na nasz dokument i wyłapie ewentualne pomyłki. Jeżeli jednak nie wybieramy się osobiście do urzędu, to zawsze możemy PCC-3 wysłać pocztą tradycyjną (warto zrobić to listem poleconym z potwierdzeniem odbioru) lub na adres mailowy, który znajdziemy na stronie internetowej właściwego nam urzędu skarbowego.

Nowa deklaracja PCC-4

1 lipca 2019 roku wprowadzony został także druk PCC-4. Pozwala on na zgłoszenie kilku czynności cywilnoprawnych na jednym formularzu. Także termin zgłoszenia i uiszczenia podatku wydłuża się do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawarto umowę. Może okazać się to wygodnym rozwiązaniem dla tych z nas, którzy przeprowadzają wiele czynności cywilnoprawnych. By skorzystać z formularza PCC-4 należy spełnić kilka warunków:

• W danym miesiącu muszą wystąpić co najmniej 3 czynności cywilnoprawnej wymagające zgłoszenia przez podatnika.
• Zgłaszać można jedynie pożyczki, sprzedaż rzeczy ruchomych lub praw majątkowych. Inne czynności cywilnoprawne (jak zawarcie spółki) należy zgłaszać przy pomocy formularza PCC-3.
• Między poszczególnymi czynnościami nie może upłynąć więcej niż 14 dni.
• Należny podatek trzeba zsumować i opłacić jednym przelewem do urzędu skarbowego.

Nie ma natomiast żadnych ograniczeń, co do tego ile deklaracji złożymy w danym miesiącu. Możemy złożyć deklarację PCC-4 dotyczącą 3 czynności, a następnie kolejną - PCC-3 - odnoszącą się do innej. Ważne jest tylko, by każdą z ich zgłosić tylko jednokrotnie, na wybranym formularzu. Nie możemy więc złożyć druku PCC-3 jako, na przykład, korekty PCC-4. Trzeba tu zachować konsekwencję.

Deklaracja PCC-3 przy pożyczce prywatnej - podsumowanie

Jak widać wypełnienie formularza PCC-3 i złożenie go w urzędzie skarbowym nie należy do trudnych zadań. Zdecydowaną większość danych można przypisać wprost z umowy pożyczki prywatnej. Warto pamiętać o obowiązku składania takiej deklaracji. Po pierwsze może zapewnić nam ona ulgę lub nawet zwolnienie z podatku (w określonych sytuacjach). Po drugie zaś niezłożenie jej w terminie może być interpretowane jako unikanie opodatkowania. To zaś doprowadzić może do zwiększenia kwoty do zapłaty, a nawet kar ustawowych.