Czym jest zasiłek rodzinny?
Zasiłek rodzinny jest bezpośrednim, finansowym wsparciem od państwa, które otrzymać mogą rodzice dzieci lub ich prawni opiekunowie. Jego celem jest częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka, co pomóc na rodzinom w najtrudniejszej sytuacji finansowej. Przy przyznawaniu zasiłku rodzinnego rolę odgrywa osoba składająca wniosek oraz tzw. kryterium dochodowe. Zasady przyznawania oraz wypłacania zasiłku rodzinnego określa Ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych.
Na jak długo przyznawany jest zasiłek rodzinny?
Zasiłek rodzinny przyznawany jest od momentu narodzin dziecka aż do ukończenia przez nie 18 roku życia. Wyjątkami są tu sytuacje, gdy dziecko kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej - wtedy zasiłek rodzinny możemy otrzymywać do ukończenia przez nie 21 roku życia; oraz gdy dziecko kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności - w takiej sytuacji zasiłek rodzinny może być wypłacany aż do ukończenia 24 roku życia. Zasiłek rodzinny przyznawany jest na tzw. “okres zasiłkowy” przypadający od 1 listopada danego roku do 31 października roku następnego i należy co roku złożyć wniosek o przyznanie go na kolejne 12 miesięcy.
Komu przysługuje zasiłek rodzinny?
Zasiłek rodzinny przysługuje:
- rodzicom dziecka,
- jednemu z rodziców (w przypadku śmierci drugiego rodzica lub rozwodu/separacji),
- opiekunowi prawnemu dziecka,
- opiekunowi faktycznemu dziecka (w przypadku gdy osoba faktycznie opiekująca się dzieckiem wystąpiła z wnioskiem o przysposobienie do sądu rodzinnego),
- pełnoletniej osobie uczącej się (jeżeli nie pozostaje na utrzymaniu rodziców z powodu ich śmierci lub wyroku sądowego/ugody sądowej ws. prawa do alimentów z ich strony).
Kryterium dochodowe dla zasiłku rodzinnego w 2024
W 2024 roku kryterium dochodowe dla zasiłku rodzinnego wynosi 674 zł miesięcznego dochodu na członka rodziny. W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności kwota ta podniesiona jest do 764 zł. Obie te kwoty obowiązują też pełnoletnie osoby dorosłe kontynuujące naukę, które starają się o zasiłek rodzinny. Co ważne, od 2016 roku, przy ustalaniu dochodu uprawniającego do pobierania zasiłku rodzinnego stosuje się tzw. mechanizm “złotówka za złotówkę”. Oznacza to, że przekroczenie limitów kryterium dochodowe nie oznacza wykluczenia z grona beneficjentów zasiłku rodzinnego. Jego wysokość zostanie jedynie pomniejszona o kwotę, o którą przekroczony został ustawowy limit. Dla przykładu: jeżeli dochód na osobę w naszej rodzinie wynosi 800 zł (czyli o 126 zł powyżej limitu 674 zł), to o tę różnicę (126 zł) zostanie pomniejszony nasz miesięczny zasiłek. Dzięki temu rodziny, które nieznacznie przekraczają ustawowe limity również mogą zostać objęte wsparciem państwa i pomocą materialną w wychowaniu dzieci.
Kiedy zasiłek rodzinny nie przysługuje?
Zasiłek rodzinny nie przysługuje jeżeli:
- nie spełniamy kryterium dochodowego,
- dziecko pozostaje w związku małżeńskim,
- dziecko przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub pieczy zastępczej,
- pełnoletnie dziecko samo jest uprawnione do zasiłku rodzinnego (z tytułu posiadania własnego dziecka),
- samotnemu rodzicowi nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne od drugiego rodzica, z wyjątkiem następujących sytuacji: śmierci jednego lub obu rodziców; ojciec dziecka jest nieznany; powództwo o ustalenie alimentów zostało oddalone; sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka; dziecko pozostaje pod opieką naprzemienną obojga rodziców z mocy orzeczenia sądu,
- jednemu z rodziców przysługuje zasiłek na dziecko w za granicą (chyba że przepisy i umowy o koordynacji systemów zabezpieczenie społecznemego stanowią inaczej).
Ile wynosi zasiłek rodzinny w 2024 roku?
Zasiłek rodzinny w 2024 roku wynosi od 95 do 135 zł miesięcznie. Kwota zależy od wieku dziecka i kontynuowanie przez nie nauki szkolnej. Kwoty zasiłku rodzinnego wynoszą obecnie:
- Na dziecko do ukończenia 5 roku życia - 95 zł miesięcznie.
- Na dziecko od 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia - 124 zł miesięcznie.
- Na dziecko od 18 roku życia do ukończenia 21 roku życia (jeżeli kontynuuje naukę) lub 24 roku życia (jeżeli kontynuuje naukę i legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności) - 135 zł miesięcznie.
Dokumenty niezbędne do zasiłku rodzinnego
Dokumenty niezbędne do zasiłku rodzinnego to:
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument potwierdzający tożsamość jeżeli dziecko ukończyło 18 rok życia (dowód osobisty, paszport, prawo jazdy itp.),
- zaświadczenie o dochodzie rodziny (zaświadczenie z urzędu skarbowego, inny dokument w przypadku dochodu nieopodatkowanego, uzyskiwanego z działalności rolnej itp.),
- oświadczenie lub zaświadczenie ze szkoły lub szkoły wyższej o kontynuowaniu nauki (w przypadku dziecka powyżej 18 roku życia),
- orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności (w przypadku dziecka niepełnosprawnego kontynuującego naukę po 18 roku życia),
- kopię aktów zgonu rodziców (w przypadku dziecka kontynuującego naukę, której rodzice nie żyją),
- kopię karty pobytu (w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium Polski),
- kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację albo kopię aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka (w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko).
Jak widać zestaw dokumentów potrzebnych do zasiłku rodzinnego jest bardzo uzależniony od naszej indywidualnej sytuacji. Pochodzenie dochodów, sytuacja rodzinna oraz wiek dziecka będą grały tu szczególną rolę. Dodatkowo niektóre urzędy gminy lub miasta mogą wymagać dodatkowych dokumentów i zaświadczeń w szczególnych przypadkach. Wszelkie informacje co do wymagań stawianych przed beneficjentami zasiłku rodzinnego znajdziemy w organie, który obsługuje go na terenie naszego zamieszkania.
Wniosek o zasiłek rodzinny należy złożyć we właściwym dla nas urzędzie miasta lub gminy, z wyjątkiem sytuacji gdy urząd przekazał obowiązek realizacji świadczeń rodzinnych ośrodkowi pomocy społecznej. Informację o tym, która jednostka przyjmuje wnioski otrzymamy w każdym z wyżej wymienionych punktów.
Zasiłek rodzinny - kto i kiedy wypłaca świadczenie?
Zasiłek rodzinny wypłacany jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w miejscu naszego zamieszkania. Oczywiście realizacja wypłat organizowana jest przez właściwy urząd (gminy, miasta, dzielnicy), ale może zostać również przekazana do lokalnej jednostki organizacyjnej gminy np. gminnego ośrodka pomocy społecznej. Zasiłek rodzinny wypłacany jest do ostatniego dnia miesiąca, za który został on przyznany. Jeżeli złożymy wniosek po 10 dniu danego miesiąca, to zasiłek zostanie wypłacony do końca następnego miesiąca (np. składamy wniosek 15 października - otrzymamy zasiłek do 30 listopada).
Zasiłek rodzinny - podsumowanie
Zasiłek rodzinny jest niewątpliwym wsparciem dla rodziców i dzieci w rodzinach o niskich dochodach. Dzięki zasadzie “złotówka za złotówkę” nawet przekraczając ustawowe limity dochodowe możemy otrzymać część wsparcia. Lista dokumentów, które musimy złożyć wraz z wnioskiem nie jest długa, zaś wszelkie informacje na tema temat uzyskamy w lokalnym urzędzie miasta, gminy lub ośrodki pomocy społecznej.
Komentarze