Bessa na giełdzie w 2025
akredo.plOszczędnościInwestycjeBessa - czas spadku cen papierów wartościowych

Bessa - czas spadku cen papierów wartościowych

Bessa to długotrwały okres, podczas którego odnotowuje się szybki i gwałtowny spadek cen na rynku giełdowym. W tym czasie odnotowuje się podwyższenie cen towarów i usług oraz przewyższenie podaży nad popytem. Z racji, że okres bessy jest długotrwały, jej przebieg najlepiej obserwować na podstawie 3 faz: dystrybucji, dużego ruchu oraz desperacji. Podczas Fazy dystrybucji następuje wyprzedaż akcji z powodu ich przewartościowania, z kolei Faza dużego ruchu charakteryzuje się dużym poruszeniem wywołanym wyprzedażą akcji, natomiast w Fazie desperacji inwestorzy starają się ograniczyć straty tyle, na ile jest to możliwe. Okres bessy nasuwa głównie pesymistyczne skojarzenia, jednak inwestowanie w tym czasie nie musi być stratne. Inwestorzy muszą jednak mieć opracowany plan działania, który uchroni ich od spontanicznych posunięć inwestycyjnych. W tym czasie warto także inwestować w bezpieczne aktywa oraz dobrze znać funkcjonowanie rynku finansowego.
Szymon Waglewski
Szymon Waglewski, 12.06.2023 r

Czym jest bessa?

Bessą określa się utrzymujący się przez długi czas, spadek cen na rynku giełdowym. Ponieważ ceny standardowo spadają przez długi czas, przyjęło się, że bessa jest ogólnie panującym trendem. Choć istnieją zjawiska, takie jak chociażby hessa, które trwają zdecydowanie dłużej niż bessa, jednak to jednak bessa charakteryzuje się dużą gwałtownością w związku ze spadkiem ceny spółek.

Gdzie występuje bessa?

Ponieważ terminu bessy używa się w sytuacji, gdy przez długi czas odnotowuje się, że wartości cen, chociażby papierów wartościowych, które szybko spadają, toteż naturalnie występuje ona na giełdzie. W związku z tym jest to okres często nerwowy dla wielu inwestorów, ponieważ podaż zazwyczaj przewyższa popyt, przez co dochodzi do podwyższenia cen towarów i usług. Podczas trwania bessy należy także liczyć się z podwyżką stóp procentowych raty kredytu.

3 fazy bessy

Wyróżniamy 3 fazy, które wskazują, na jakim etapie aktualnie utrzymuje się bessa:

  1. Faza dystrybucji,
  2. Faza dużego ruchu,
  3. Faza desperacji – czyli moment odnotowania największego spadku cen kursów akcji na giełdzie.

Bessa jest zjawiskiem, które przynosi gwałtowne spadki w cenach akcji. Mimo to ze względu na jej długi okres trwania możemy wyróżnić fazy, jakie w niej zachodzą. Jest to o tyle pomocne, ponieważ choć okres trwania bessy jest długi, to jednak w każdym przypadku będzie utrzymywał się inaczej, w jednym może trwać 6 miesięcy, a w innym 2 lata.

Faza dystrybucji w bessie

Faza dystrybucji jest momentem, w którym następuje wyprzedaż akcji przez najczęściej wysoko usytuowanych inwestorów i osoby, które są zaangażowane w działalność danych spółek. Dlaczego? Ponieważ panuje ogólne przeświadczenie, że skoro spółki osiągnęły już szczyt swoich obrotów, to nie ma większego sensu przetrzymywać akcji, które zwykle są już przewartościowane.

Faza dużego ruchu w bessie

Faza dużego ruchu w bessie wynika z dużego poruszenia, wywołanego wyprzedażą akcji. W tym właśnie czasie następuje pozbywanie się na szeroką skalę cen akcji przez inwestorów, dlatego też faza ta zyskała miano “dużego ruchu”. Wspomniane masowe wyprzedawanie akcji wynika z tego, że podaż akcji znacznie przewyższa popyt. W związku z tym już na tym etapie odnotowuje się często dany trend spadkowy, a co za tym idzie spadek giełdy.

Faza desperacji w bessie

Faza desperacji w bessie to już ostatni etap, któremu towarzyszą głównie pesymistyczne prognozy wśród inwestorów. Na tym etapie sprzedaż akcji ma już jedynie na celu ograniczyć straty tyle na ile jest to możliwe. Dlatego właśnie faza desperacji jest okresem ponurych nastrojów wywołanych przez duże spadki cen.

Jak długo trwa bessa?

Bessa trwa od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Odpowiedź na to pytanie jest ciężka, ponieważ jak już wspomnieliśmy, choć charakteryzuje się długim okresem trwania, to jednak w każdym przypadku okres trwania może się różnić nawet o kilka miesięcy. Dla przykładu bessa na polskim rynku raz utrzymywała się przez półtora roku, a innym razem przez sześć miesięcy. Z kolei na rynku amerykańskim statystycznie trwa około dziewięciu miesięcy. Należy wziąć pod uwagę, że chociaż okres trwania bessy zawsze jest krótszy od hossy, to jednak spadek cen następuje znacznie gwałtowniej.

Jakie cechy definiują bessę?

Co w szczególności charakteryzuje bessę? Przede wszystkim:

  • Utrzymujący się trend spadkowy cen,
  • Odnotowywanie spowolnienia aktywności gospodarczej,
  • Podwyższanie stóp procentowych rat kredytu,
  • Masowe wyprzedawanie akcji,
  • Zbyt wysokie ceny akcji, w stosunku do wartości konkretnych firm.

Jak inwestować w czasie bessy?

Choć bessa to zjawisko, które powoduje dużo paniki wśród inwestorów, wywołanej przez masowe wyprzedawanie akcji, to jednak inwestowanie w czasie bessy nie koniecznie już musi wiązać się z tym samym. Dlaczego warto inwestować w czasie bessy? Z prostego powodu, w związku ze wspomnianym już wcześniej gorączkowym pozbywaniem się w dodatku na szeroką skalę cen akcji, to właśnie w tym czasie można je zakupić po okazyjnej cenie.

Jak zatem skutecznie inwestować w czasie bessy? Przede wszystkim warto, abyś:

  1. Świadomie skonstruował plan inwestycyjny, który pozwoli Ci nie tylko konsekwentnie realizować go krok po kroku, ale i zminimalizuje podejmowanie przez Ciebie chaotycznych decyzji.
  2. Inwestował w bezpieczne aktywa.
  3. Utworzył pasywny portfel, dzięki któremu będziesz mógł zakupić akcje w odpowiednich proporcjach. Pozwoli Ci to zminimalizować ryzyko wynikające ze zmienności stóp zwrotu.
  4. Zakładał krótkie pozycje na akcjach, które pozycjonują się gorzej podczas bessy.
  5. Miał na względzie własne emocje, które przy dużym stresie, mogą negatywnie wpłynąć na podejmowanie przez Ciebie decyzji inwestycyjnych.
  6. Znał funkcjonowanie rynku, czyli wszelkich schematów w nich występujących, takich jak to, że po bessie zwykle następuje hossa.

Bessa 2025 - podsumowanie

Występowanie bessy jest naturalnym i ważnym elementem występującym na rynku finansowym. Zrozumienie przyczyn występowania oraz przebiegu bessy jest wręcz kluczowe dla skutecznego inwestowania nawet w okresie tak gwałtownego spadku cen akcji papierów wartościowych. Poza opanowaniem emocji w tym czasie, warto, aby inwestor miał obraną strategię działania, której będzie się konsekwentnie trzymać.

 

Często zadawane pytania

Jakie konkretnie "bezpieczne aktywa" (safe havens) najlepiej chronią kapitał podczas bessy na rynku akcji?
Gdy na rynku akcji panuje bessa, inwestorzy przenoszą kapitał do aktywów, które historycznie zachowują wartość lub zyskują w okresach niepewności. Do najważniejszych "bezpiecznych przystani" należą:
  • Obligacje skarbowe – zwłaszcza te o długim terminie zapadalności, emitowane przez stabilne rządy (np. amerykańskie lub niemieckie), ponieważ ich ceny często rosną, gdy banki centralne obniżają stopy procentowe w odpowiedzi na spowolnienie gospodarcze.
  • Złoto – metal szlachetny od wieków uważany za środek przechowywania wartości, niezależny od polityki rządów i kondycji pojedynczych firm.
  • Waluty "safe haven" – takie jak dolar amerykański (USD), frank szwajcarski (CHF) czy jen japoński (JPY), do których globalny kapitał napływa w czasach kryzysu.
  • Akcje spółek defensywnych – firmy z sektorów takich jak opieka zdrowotna, podstawowe dobra konsumpcyjne (żywność, środki czystości) czy usługi komunalne (dostawcy prądu, wody), których produkty i usługi są niezbędne nawet w czasie recesji.
Na czym polega strategia uśredniania kosztów zakupu (DCA) i dlaczego jest polecana w czasie bessy?
Uśrednianie kosztów zakupu (DCA - Dollar Cost Averaging) to strategia polegająca na regularnym inwestowaniu stałej kwoty pieniędzy (np. co miesiąc) w wybrane aktywa, niezależnie od ich aktualnej ceny. W czasie bessy ta strategia jest szczególnie skuteczna, ponieważ za tę samą kwotę automatycznie kupujemy więcej akcji, gdy ich ceny są niskie. Dzięki temu, średnia cena zakupu całego naszego portfela obniża się, co prowadzi do znacznie większych zysków, gdy rynek w końcu odbije i rozpocznie się hossa.
Co to jest "pułapka bessy" (bear market rally) i jak ją rozpoznać?
"Pułapka bessy" to krótkotrwały, często bardzo dynamiczny wzrost cen na giełdzie, który ma miejsce w trakcie długoterminowego trendu spadkowego. Wygląda jak początek nowej hossy, co skłania niedoświadczonych inwestorów do zakupów w nadziei na "złapanie dołka". Niestety, po takim rajdzie rynek zazwyczaj zawraca i spada na nowe, jeszcze niższe poziomy. Rozpoznanie pułapki jest trudne, ale sygnałem ostrzegawczym może być gwałtowny wzrost bez wyraźnej poprawy w danych makroekonomicznych i przy wciąż negatywnych nastrojach analityków.
Artykuł wspomina o "zakładaniu krótkich pozycji". Jakie instrumenty finansowe w Polsce pozwalają na "granie na spadki"?
Inwestorzy w Polsce, którzy chcą zarabiać na spadkach cen w czasie bessy, mogą wykorzystać kilka rodzajów instrumentów:
  • Kontrakty na różnicę kursową (CFD) – oferowane przez brokerów Forex/CFD, pozwalają na otwieranie krótkich pozycji na indeksy giełdowe (np. WIG20, S&P 500) oraz na akcje pojedynczych spółek.
  • Fundusze typu Short ETF – są to fundusze notowane na giełdzie, których celem jest osiągnięcie wyniku odwrotnego do danego indeksu. Np. gdy indeks S&P 500 spada o 1%, taki ETF zyskuje 1%. Są one dostępne głównie na giełdach zagranicznych.
  • Kontrakty terminowe – instrumenty dla zaawansowanych inwestorów, dostępne na GPW (np. kontrakty na WIG20), które również pozwalają na zajmowanie krótkich pozycji.
Czym bessa na giełdzie różni się od "stagflacji" w gospodarce?
Bessa i stagflacja to dwa różne zjawiska, które mogą, ale nie muszą występować jednocześnie.
  • Bessa – to termin rynkowy, oznaczający długotrwały spadek cen aktywów finansowych (głównie akcji) o co najmniej 20%.
  • Stagflacja – to termin makroekonomiczny, opisujący stan gospodarki, w którym występuje jednocześnie wysoka inflacja (wzrost cen towarów i usług) oraz stagnacja gospodarcza (niski lub zerowy wzrost PKB i rosnące bezrobocie).
Połączenie bessy i stagflacji (jak w latach 70. XX wieku) jest szczególnie trudnym środowiskiem dla inwestorów, ponieważ tracą na wartości zarówno akcje (przez spowolnienie), jak i obligacje (przez wysoką inflację).
Czy próba "złapania spadającego noża", czyli zakupu akcji w samym dołku bessy, to dobra strategia?
Nie, jest to jedna z najtrudniejszych i najbardziej ryzykownych strategii. Próba precyzyjnego trafienia w absolutny dołek cenowy jest niemal niemożliwa, nawet dla profesjonalistów. Często kończy się to wielokrotnymi zakupami, podczas gdy ceny wciąż spadają, co generuje duże straty i frustrację. Zamiast próbować "łapać spadający nóż", znacznie bezpieczniejszym i bardziej efektywnym podejściem jest systematyczne, rozłożone w czasie kupowanie akcji w trakcie bessy, na przykład za pomocą wspomnianej strategii DCA
Jak bessa na giełdzie wpływa na gospodarkę realną i decyzje firm?
Bessa ma istotny wpływ na realną gospodarkę poprzez kilka kanałów. Po pierwsze, powoduje tzw. negatywny "efekt majątkowy" – gdy wartość portfeli inwestycyjnych i oszczędności emerytalnych spada, ludzie czują się biedniejsi, ograniczają konsumpcję i odkładają większe zakupy. Po drugie, spadające wyceny akcji utrudniają firmom pozyskiwanie kapitału na rozwój poprzez emisję nowych akcji. W obliczu spadającego popytu i trudności z finansowaniem, firmy często wstrzymują nowe inwestycje i redukują zatrudnienie, co dodatkowo pogłębia spowolnienie gospodarcze.

Komentarze

Empty comments
Zostaw swój komentarz!
Nie znaleźliśmy żadnej opinii o tym produkcie. Pomóż innym klientom. Podziel się swoją opinią jako pierwszy.
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5