Czym jest dźwignia finansowa?
Dźwignia finansowa to stosunek kapitału obcego firmy do kapitału własnego. Tak więc stanowi ona proporcję środków obcych, jak kredyty czy papiery wartościowe, do własnych zasobów finansowych firmy wykorzystywanych w jej przedsięwzięciach.
Im wyższa jest wartość procentowa dźwigni, tym bardziej zadłużona jest firma. Tym samym, jej zdolność kredytowa jest mniejsza. Wbrew pozorom, nie oznacza to, że firma jest w złej sytuacji finansowej. Pieniądze stanowią jeden z wielu zasobów przedsiębiorstwa, a nieużywane marnują swój potencjał. Stabilna firma powinna celować w wykorzystanie własnych oraz pożyczonych środków, aby w maksymalnym tempie generować wzrost.
Dźwignia finansowa zapewnia możliwość dokonania większy inwestycji, które zapewnią zysk przewyższający to, co firma mogła zarobić wyłącznie za pomocą kapitału własnego. Jednocześnie skuteczne wykorzystanie dźwigni generuje zysk przewyższający koszt wykorzystania kapitału własnego, np. odsetek od kredytu.
Jak działa dźwignia finansowa?
Działanie dźwigni finansowej to nic innego jak pozyskanie kapitału obcego, a następnie przeznaczenie go na cele inwestycyjne lub operacyjne. Najczęściej używane formy dofinansowania w dźwigniach finansowych to:
- Emisje akcji i obligacji.
- Kredyty bankowe.
- Kredyty kupieckie.
- Leasing.
- Dotacje, również w ramach programów państwowych.
Podstawą efektu dźwigni finansowej jest fakt, że koszt jaki ponosimy za wykorzystanie kapitału obcego — zwykle odsetki — nie zmienia się niezależnie od uzyskiwanego przez nas przychodu. Jeżeli generowany zysk przewyższy koszta pożyczek czy leasingu, firma generuje dodatkowy zysk, którego inaczej by nie uzyskała.
Od czego zależy efekt dźwigni finansowej?
Tak długo, jak koszt kapitałów obcych w posiadaniu firmy jest niższy od rentowności jej majątku, będzie ona odnosić korzyści. Wzrost rentowności wywołany wykorzystaniem kapitału obcego jest nazywany efektem dźwigni finansowej.
Korzyści korzystania z dźwigni finansowej?
Główną korzyścią płynącą z wykorzystania dźwigni finansowej jest zwiększenie dochodowości firmy, a więc stopy zwrotu kapitału własnego. Kapitał obcy pozwala nam na zwieszenie wartości aktywów: zakup nowych materiałów, maszyn, zwiększenie produkcji czy nawet zatrudnienie pracowników bez potrzeby inwestowania własnych środków. Możliwe jest obliczenie stopnia dźwigni finansowej. Wykazuje on zmiany zysku brutto zależnie od poziomu zysku operacyjnego i kosztów finansowych.
Gdzie:
- DFL to stopień dźwigni finansowej (degree of financial levarage)
- Zo oznacza zysk operacyjny bez uwzględnienia kosztów odsetkowych, czyli wedle stanu bieżącego.
- Zb oznacza zysk brutto po uwzględnieniu odsetek bankowych.
Ryzyka korzystania z dźwigni finansowej?
Ryzykiem korzystania z dźwigni finansowej jest tak zwana maczuga finansowa. Maczugą finansową określamy straty powstałe, gdy wzrost kosztów operacyjnych związany z pozyskaniem kapitału obcego przewyższa wzrost zysków operacyjnych wywołany za pomocą tych środków. Jeżeli do tego dojdzie, nasza firma jest po prostu stratna na swojej inwestycji.
Dźwignia finansowa sprowadza się do wykorzystania zdolność kredytowej firmy. Co za tym idzie, nadmierne poleganie na jej wsparciu może doprowadzić do sytuacji, w której firma nie jest w stanie zdobyć dodatkowego kapitału obcego, gdy ten jest jej niezbędny.
Dźwignia finansowa a zadłużenia
Im większa dźwignia finansowa jest wykorzystywana przez firmę, tym bardziej jest ona zadłużona. Nie zawsze ma to negatywne znaczenie: firma szybciej się rozwija, wykorzystując wszystkie środki, do jakich ma dostęp. Niestety w wyniku nieprzewidzianych zdarzeń firma może odczuć nagłą potrzebę zdobycia pożyczki czy kredytu. Jeżeli polega już za bardzo na kapitale obcym, może nie uzyskać dofinansowania. Zadłużenie jest główną konsekwencją nieumiejętnego zastosowania dźwigni finansowej, często wywołaną nagłymi, nieprzewidywalnymi zmianami na rynku.
Bezpieczeństwo dźwigni finansowej?
Bezpieczeństwo dźwigni finansowej zależy od naszych umiejętności jako przedsiębiorcy oraz sytuacji na rynku. Jeżeli nie wykorzystamy kapitału obcego, nasza firma będzie rozwijać się wolniej, niż jest to możliwe. W efekcie może zostać wyprzedzona przez kompetycję, co postawi ją w trudnej sytuacji. Z drugiej strony nadużywanie dźwigni może pozbawić nas dostępu do kapitału obcego, gdy ten będzie niezbędny.
Dźwignia finansowa - podsumowanie
Dźwignia finansowa mimo swojej unikalnej terminologii jest tylko sposobem na określenie stosunku kapitału obcego do kapitału własnego firmy. Jej wykorzystanie jest jednym z wielu sposobów na szybki rozwój firmy, a ignorowanie możliwości sięgnięcia po te środki w niektórych przypadkach stanowi marnotrawstwo potencjału przedsiębiorstwa. Ostatnie lata pokazały nam jednak, że sytuacja gospodarcza może się gwałtownie zmienić z dnia na dzień, więc z kapitałów obcych należy korzystać z rozwagą.
Komentarze