Benchmarking: Jak przeprowadzić i wykorzystać porównanie efektywności w biznesie?

Czym jest benchmark?

Benchmarkiem jest strategią, która wykorzystuje najlepsze wzorce i praktyki rynkowe, tym samym tworząc strategie optymalizowania i konkurowania. W związku z tym metodę Benchmark stosuje się głównie w celu poprawy produktywności działań firmy. Co więcej, benchmarking jest jedną ze skuteczniejszych metod, która umożliwia efektywne zarządzanie przedsiębiorstwem. Dzięki możliwości porównywania firm możliwe jest ustalenie wzorca, który jest wart naśladowania.

Rodzaje Benchmarków

Aktualnie możemy wyróżnić aż 6 rodzajów benchmarku, dzięki którym możliwe jest zastosowanie tego narzędzia do szczegółowego sprecyzowania potrzeb: benchmark wewnętrzny, benchmark konkurencyjny, benchmark funkcjonalny, benchmark horyzontalny, benchmark produktowy i benchmark procesowy. Im bardziej zindywidualizowany będzie sposób porównywania, tym lepiej pomoże zrealizować sprecyzowane cele działań danego przedsiębiorstwa.

Benchmark wewnętrzny

Benchmark wewnętrzny jest strategią, którą zaleca się stosować dużym korporacjom i firmom. Dlaczego? W głównej mierze dlatego, że duża liczba dostawców czy zakładów może powodować przysłonięcie pewnych wpływów lub zależności. Benchmark wewnętrzny służy głównie do:

• kontrolowania sposobów zbierania danych,
• porównywania wydajności czy funkcjonalności na stanowiskach,
• sprawdzania przyjętych metod, jak i rozwiązań,
• wskazaniu nieprawidłowości,
• opracowaniu strategii i metod rozwiązania problemów dla danej firmy.

Do największych zalet tej metody możemy zaliczyć dostęp do pełnej bazy danych, dzięki czemu możliwe jest zebranie w całość wszelkich informacji oraz sprawowanie nad nimi pełnej kontroli. Co więcej, w benchmarkingu wewnętrznym bariery prawne, jak choćby tajemnice gospodarcze nie stanowią żadnej przeszkody w uzyskaniu rzetelnych wyników porównawczych.

Benchmark konkurencyjny

W Benchmarku konkurencyjnym chodzi głównie o porównanie działań konkurujących ze sobą przedsiębiorstw z tej samej branży za obustronną zgodą i na obustronnych zasadach. Jest to bez wątpienia jeden z bardziej budzących niepewność rodzajów benchmarku ze względu na niechęć ze strony korporacji do ujawnienia i wymiany danymi poufnymi, które wpływają na konkurencyjność firmy w celu wypracowania owocnych rezultatów. W związku z tym wartość poznawcza tej metody znacząco rośnie wraz ze wzrostem powiązań między porównywanymi przedsiębiorstwami.

Benchmark funkcjonalny

Choć w benchmarkach funkcjonalnych zachodzi porównywanie międzybranżowe, to jednak ich zakres jest o wiele węższy. Tak więc służy głównie do:

• porównywania funkcji przedsiębiorstw,
• sprawdzania sposobu organizowania dostaw, logistyki, a nawet klientów b2b/b2c,
• czynności z zakresu Społecznej odpowiedzialności biznesu.

Benchmark horyzontalny

Benchmark horyzontalny jest jednym z benchmarków o mniej sprecyzowanym charakterze. Dostarcza ogólne informacje o praktykach, procesach czy technologii, które wykorzystywane są przez przedsiębiorstwa w branżach będących lub niekoniecznie ze sobą powiązanych. Na popularność benchmark horyzontalnego wpływa także to, że porównywanie krzyżowe między branżami nie jest narażone na ujawnienie danych poufnych.

Benchmark procesowy

Benchmark procesowy polega w dużej mierze na poprawie mechanizmów, jakie zachodzą w firmie, tak aby były bardziej skuteczne. Jest to jedna z ważniejszych strategii do rozwiązań, które dotyczą głównie zarządzania operacyjnego.

Benchmark produktowy

Nazwa benchmark produktowy wskazuje na obszar działań, jakiego dotyczy, czyli do produktów, z tym że o szerokim zastosowaniu. W związku z tym metoda ta pozwala porównywać cechy zarówno funkcjonalne, jak i użytkowe danych produktów, ale i opakowanie, marketing, cenę czy markę. Ma to na celu m.in. udoskonalenie produktów, które już są na rynku lub stworzenie nowych, bardziej nowoczesnych i dostosowanych do oczekiwań współczesnego konsumenta.

Benchmark giełdowy a Benchmark rynkowy

Benchmark giełdowy oraz benchmark rynkowy to strategie, które mogą się mylić, ponieważ obie skupiają się na obszarze finansowym.

Benchmark giełdowy odgrywa na giełdzie kluczowe znaczenie, ponieważ wskazuje, jak wydajna jest dana inwestycja. Co ważne, benchmark giełdowy skupia się też na węższych aspektach giełdy, na przykład akcjach, indeksach, czy nawet giełdzie towarowej. W związku z tym pozwala zaobserwować zmiany zachodzące w cenach, na przykład papierów wartościowych.

Z kolei benchmark rynkowy pozwala obserwować działania konkurencji poprzez porównywanie jednej firmy z drugą. Należy mieć przy tym na uwadze, że samo nawet porównanie danej branży z innymi przedsiębiorstwami-liderami może nie wystarczyć, ponieważ niezbędne jest także kopiowanie strategii oraz procedur działania, które są już sprawdzone. Dlatego systematyczność odgrywa tak ważną rolę w benchmarku rynkowym. Pozwala to m.in. zwiększać efektywność danej firmy, poprzez nieustanne doskonalenie procesów w niej zachodzących.

Przez kogo stosowany jest benchmarking?

Benchmarking najczęściej stosowany jest przez podmioty, którym zależy na poddaniu analizie wyników oraz procesów, w celu polepszenia produktywności działań firmy. W związku z tym najczęściej wykorzystywany jest przez:

• Przedsiębiorstwa,
• Inwestorzy,
• Organizacje non-profit,
• Instytucje badawcze,
• Administracje publiczne.

Cechy rzetelnego benchmarku

Rzetelny benchmark powinien cechować się:

• Wybieganiem w przyszłość,
• Wysoką jakością,
• Przewidywaniem potencjalnych scenariuszy,
• Jasno określonymi celami,
• Przejrzystą komunikacją,
• Umiejętnym wprowadzaniem zmian,
• Uczestnictwem w procesach benchmarkingowych,
• Startowaniem w konkursach jakości, na przykład EFQM.

Korzyści stosowania benchmarków

Stosowanie benchmarków może przynieść wiele korzyści. Jedną z większych jest to, że umożliwiają pozyskiwanie informacji kluczowych do ustalenia wzorca strategii, działań czy planów, co w praktyce pozwala wielu branżom dążyć do danego wzorca. Poza tym jest to jedna z lepszych metod, która pozwala zaoszczędzić zarówno czas, jak i środki finansowe. Poza tym dużą korzyścią stosowania benchmarków jest możliwość osiągnięcie znaczącej przewagi nad konkurentami zarówno z tej samej branży, jak i spoza niej. Poza tym jej strategiczne właściwości umożliwiają interpretować i kategoryzować dane. Dane te pozwalają ustalić, jakie wzorce są warte ich rozwijania, a nawet doskonalenia, co jest nieocenione dla efektywnego rozwoju przedsiębiorstwa.

Benchmark 2025 - podsumowanie

Benchmark to jedna z lepszych metod do opracowywania strategii oraz pozyskiwania rzetelnych wyników porównawczych. W związku z tym umożliwia nie tylko doskonalenie się różnego rodzaju instytucji, ale i odkrycie zarówno mocnych, jak i słabych cech, jakie posiada. Pozwala to w dużej mierze zwiększać efektywność firm w wyniku nieustannego doskonalenia procesów, jakie w nich zachodzą. Benchmark daje szansę na uzyskanie przewagi nad konkurencją, co następuje w wyniku obserwacji, a następnie poprawy mechanizmów, jakie oferuje ta metoda analizy. Co więcej, benchmark umożliwia organizacjom i instytucjom spojrzeć na podejmowane przez nie dotychczasowe działania z nowej, świeżej perspektywy. Jest to kluczowe, ponieważ opracowanie nowych rozwiązań, pozwala instytucjom ominąć pułapki wynikające z samozadowolenia.