HTF - handel wysokich częstotliwości w 2025
akredo.plOszczędnościInwestycjeHandel wysokich częstotliwości - metoda tradingowa dla najwydajniejszych inwestorów

Handel wysokich częstotliwości - metoda tradingowa dla najwydajniejszych inwestorów

Handel wysokich częstotliwości (HFT) polega na automatyzowaniu dużej liczby zleceń na rynkach finansowych za pomocą zaawansowanych algorytmów komputerowych, umożliwiających realizację transakcji w ułamkach sekundy. Metoda ta zyskała na popularności, gdy amerykańskie giełdy zachęciły do zwiększenia płynności rynku. HFT ma swoje korzenie w rynku forex, gdzie obecnie dominuje, obsługując ponad 3/4 wszystkich transakcji. Chociaż technika ta przynosi korzyści, takie jak zwiększenie płynności i obniżenie kosztów transakcyjnych, wiąże się też z ryzykami. Krach na indeksie Dow Jones w 2010 roku był częściowo przypisywany HFT. Krytycy podkreślają, że HFT faworyzuje duże instytucje kosztem mniejszych inwestorów. Klucz do skutecznego handlu HFT to mocne komputery, zaawansowane algorytmy, minimalne opóźnienia sieciowe i szybkie, dynamiczne decyzje handlowe.
Rafał Maternik
Rafał Maternik, 15.06.2023 r

Czym jest handel wysokich częstotliwości?

Handel wysokich częstotliwości pozwala inwestorom na zautomatyzowanie dużej liczby zleceń na wielu rynkach za pośrednictwem algorytmów komputerowych. Takie działanie byłoby niemożliwe do odtworzenia w sposób manualny. Ten rodzaj handlu zaczął zdobywać popularność na świecie, od kiedy amerykańskie giełdy papierów wartościowych zachęcają firmy do zwiększenia płynności na rynku finansowym.

Jak działa handel wysokich częstotliwości?

Handel HFT pozwala inwestorom instytucjonalnym na zautomatyzowanie wielu czynności. Dzięki temu są o krok przed konkurencją. Jednak zwiększenie prędkości handlowej nie jest jedynym atutem. Automatyczne przetwarzanie danych zmniejsza także koszty obsługi zleceń handlowych.

HFT a inwestycje na rynku FOREX

Pierwsze oznaki automatyzacji handlu można było zauważyć na rynku forex. Amerykańscy inwestorzy instytucjonalni jako pierwsi zaczęli wykorzystywać maszyny do przyspieszenia działań rynkowych. Z czasem metoda ta stawała się coraz bardziej popularna. Szacuje się, że na ten moment ponad 3/4 ruchów na rynku forex zostaje obsłużonych za pośrednictwem handlu wysokich częstotliwości.

Handel wysokich częstotliwości a ryzyko inwestycyjne

Handel HFT wiąże się również z pewnym ryzykiem. Podmioty, które nie mają dostatecznej płynności finansowej, mogą szybko stracić na nim kapitał. Metoda spotkała się z krytyką w środowisku inwestorów ze względu na to, że zastąpiła wielu brokerów. Algorytmy wykorzystują moc obliczeniową komputerów oraz specjalne modele matematyczne do podejmowania błyskawicznych decyzji na rynku, co eliminuje inwencję człowieka i manualne interakcje z giełdą. Niektóre decyzje maszyn trwają milisekundy.

Warto podkreślić, że nie wszystkie zautomatyzowane decyzje są trafne. Z powodu handlu wysokich częstotliwości indeks Dow Jones odnotował w 2010 roku jeden z najwyższych spadków w historii. Stracił łącznie 10% w trakcie kwadransa. Niedługo po tym cena szybko się podniosła. Jednak winą za tymczasowy krach obarczono jedno z dużych zleceń prowadzących do wyprzedaży papierów wartościowych.

Wiele osób zaznacza również, że w handlu wysokich częstotliwości najwięcej tracą niewielkie firmy i pojedynczy inwestorzy. Ponieważ tylko duże firmy będą w stanie zapewnić sobie dostateczną płynność finansową do zarządzania ogromną ilością zleceń. Innymi słowy, duże instytucje zarabiają w ten sposób na mniejszych inwestorach.

Najważniejsze zasady handlu wysokich częstotliwości

Niezbędnymi krokami do działania handlu HFT są:

  • Wykorzystanie potężnych komputerów zdolnych do obsługi szybkich obliczeń i wyrafinowanych algorytmów;
  • Korzystanie z kolokacji służącej do zintegrowania źródeł informacji między bazą danych giełdy i komputerami spółki inwestycyjnej;
  • Ustalenie krótkich ram czasowych na ustawienie i likwidację pozycji handlowej;
  • Zminimalizowanie opóźnień sieciowych niemal do zera;
  • Składanie jak największej liczby zleceń w jak najkrótszym czasie;
  • Brak utrzymywania niezabezpieczonych pozycji przez noc.

Zalety HFT

Zalety HFT to:

  • Wysoka płynność między aktywami na rynku inwestycyjnym;
  • Zwiększenie konkurencji rynkowej, dzięki czemu wyceny instrumentów finansowych są dokładniejsze.

Wady HFT

Wady HFT to:

  • Destabilizacja cen na rynku przez zbyt dużą ilość zleceń;
  • Nieprzydatna dla inwestorów długoterminowych, ponieważ wymaga dynamicznego zamykania i otwierania pozycji;
  • Nieuczciwa przewaga inwestorów z dostępem do większej ilości informacji oraz lepszego sprzętu komputerowego.

HFT w 2025 - podsumowanie

Temat HFT na przestrzeni lat był całkiem sporą kontrowersją. Nic dziwnego ze względu na to, że daje przewagę tak zwanym grubym rybom inwestycyjnym nad detalicznymi inwestorami lub małymi firmami. Mimo wszystko dobrze znać terminologię handlu wysokich częstotliwości, chociażby ze względu na to, że jest coraz częściej spotykany na dzisiejszych rynkach.

Często zadawane pytania

Czym dokładnie handel wysokich częstotliwości (HFT) różni się od "zwykłego" handlu algorytmicznego?
Każdy handel HFT jest handlem algorytmicznym, ale nie każdy handel algorytmiczny to HFT. Główna różnica leży w szybkości i celu.
  • Handel algorytmiczny – To szerokie pojęcie obejmujące każdy handel, w którym komputer wykonuje zlecenia według zaprogramowanych reguł. Może to być np. algorytm, który raz dziennie rebalansuje portfel emerytalny.
  • Handel wysokich częstotliwości (HFT) – To specyficzny, ekstremalnie szybki podzbiór handlu algorytmicznego. Charakteryzuje się masową liczbą zleceń, czasem ich realizacji liczonym w mikrosekundach oraz niezwykle krótkim czasem utrzymywania pozycji – często poniżej sekundy.
Artykuł wspomina o "zaawansowanych algorytmach". Jakie są przykłady konkretnych strategii stosowanych przez firmy HFT?
Firmy HFT stosują różnorodne, wysoce wyspecjalizowane strategie, które są niemożliwe do ręcznego wykonania. Do najczęstszych należą:
  • Elektroniczne animowanie rynku (Market Making) – Jednoczesne składanie zleceń kupna i sprzedaży na ten sam instrument w celu zarabiania na minimalnej różnicy w cenie (spreadzie).
  • Arbitraż statystyczny – Wykorzystywanie krótkoterminowych, statystycznych korelacji cenowych między różnymi, ale powiązanymi aktywami (np. dwiema spółkami z tej samej branży).
  • Arbitraż opóźnień (Latency Arbitrage) – Wykorzystywanie przewagi technologicznej do zarabiania na minimalnych różnicach w cenie tego samego instrumentu na różnych giełdach.
  • Wykrywanie płynności (Liquidity Detection) – Identyfikowanie dużych, ukrytych zleceń innych uczestników rynku poprzez wysyłanie serii małych zleceń "sondujących".
Co to jest "kolokacja" serwerów i dlaczego jest ona kluczowa dla HFT?
Kolokacja to praktyka umieszczania serwerów firmy inwestycyjnej w tym samym centrum danych, w którym znajdują się serwery (tzw. silnik dopasowujący) giełdy. Skraca to fizyczną odległość, jaką sygnał zlecenia musi pokonać, do zaledwie kilku metrów. Dzięki temu czas przesyłu danych (opóźnienie) jest zredukowany do absolutnego minimum, liczonego w mikrosekundach. W grze, w której wygrywa się o ułamki sekund, posiadanie serwerów w kolokacji jest absolutnie kluczowym elementem dającym przewagę nad resztą rynku.
W jaki sposób HFT przyczyniło się do słynnego "Flash Crashu" z 6 maja 2010 roku?
"Flash Crash" był wynikiem kaskady zdarzeń, w której HFT odegrało kluczową rolę. Zaczęło się od jednego, bardzo dużego zlecenia sprzedaży kontraktów terminowych E-mini S&P 500, złożonego przez algorytm dużego funduszu. To zlecenie wywołało pierwszą falę spadków. W odpowiedzi, algorytmy HFT zareagowały na dwa sposoby – po pierwsze, zaczęły masowo wycofywać płynność (anulować swoje zlecenia kupna), a po drugie, ich agresywne strategie zaczęły potęgować presję sprzedażową. W efekcie powstała pętla sprzężenia zwrotnego, w której algorytmy reagowały na ruchy cenowe wywołane przez inne algorytmy, prowadząc do gwałtownego załamania rynku w ciągu kilku minut.
Czy inwestor indywidualny może w jakikolwiek sposób chronić się przed działaniami HFT?
Inwestor indywidualny nie może konkurować z HFT na polu szybkości, ale może stosować strategie, które minimalizują jego negatywny wpływ.
  • Używaj zleceń z limitem ceny – Unikaj składania dużych zleceń rynkowych (PKC), które są podatne na realizację po niekorzystnych cenach w warunkach chwilowej, niskiej płynności.
  • Ignoruj krótkoterminowy "szum" – Skup się na długoterminowych fundamentach spółek, ponieważ HFT operuje w horyzontach czasowych, które są nieistotne dla inwestora fundamentalnego.
  • Bądź świadomy istnienia HFT – Wiedza o tym, że nagłe, gwałtowne ruchy cen mogą być wynikiem działania algorytmów, a nie fundamentalnych zmian, pomaga unikać panicznych decyzji.
Jakie regulacje wprowadzono, aby ograniczyć ryzyko związane z HFT?
W odpowiedzi na "Flash Crash" i inne incydenty, regulatorzy na całym świecie wprowadzili szereg środków. W Unii Europejskiej kluczowa jest dyrektywa MiFID II, która wprowadziła m.in. obowiązek autoryzacji i nadzoru firm stosujących HFT, wymóg testowania algorytmów przed ich użyciem oraz mechanizmy kontroli ryzyka, takie jak "wyłączniki awaryjne" (circuit breakers), które automatycznie wstrzymują handel w przypadku zbyt gwałtownych wahań cen.
Z perspektywy giełdy, jakie są plusy i minusy działalności firm HFT?
Giełdy mają ambiwalentny stosunek do HFT. Z jednej strony, firmy HFT są ich największymi klientami – generują ogromne wolumeny obrotu, co przekłada się na zyski z opłat transakcyjnych, oraz dostarczają płynności, która obniża koszty dla wszystkich uczestników. Z drugiej strony, działalność HFT tworzy ryzyko systemowe, które może zaszkodzić reputacji giełdy, a promowanie technologicznego "wyścigu zbrojeń" jest kosztowne i może zniechęcać do rynku mniejszych inwestorów, postrzegających go jako "ustawiony".

Komentarze

Empty comments
Zostaw swój komentarz!
Nie znaleźliśmy żadnej opinii o tym produkcie. Pomóż innym klientom. Podziel się swoją opinią jako pierwszy.
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5