Zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą - komu przysługuje i ile wynosi?

Czym jest zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą?

Zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą przysługuje obywatelom każdego z państw Unii Europejskiej (UE) pracującym i/lub mieszkającym za granicą w krajach UE oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA). Mają oni prawo do pobierania zasiłków różnego typu na równych prawach z innymi obywatelami tego kraju. 

Zasiłek za granicą można otrzymać w formie świadczeń pieniężnych przysługujących w razie:

• choroby lub choroby zawodowej,
• wypadku przy pracy,
• macierzyństwa,
• konieczności zorganizowania pogrzebu.

Zasiłki dla osób przebywających za granicą są udzielane w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, działające na podstawie rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 i nr 987/2009.

Komu przysługuje zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą?

Prawo do zasiłku dla osób mieszkających lub pracujących w krajach członkowskich Unii Europejskiej (UE) oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) obejmuje:

• obywateli państw członkowskich UE i EFTA,
• bezpaństwowców,
• uchodźców,
• oraz członków rodzin tych osób.

Aby otrzymać zasiłek w danym kraju konieczne jest wypełnienie warunków stawianych przez organy odpowiedzialne za pomocą socjalną. Jednakże, musi się to odbywać zgodnie z zasadami koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego:

• zasada równego traktowania - każda z wymienionych osób ma zapewnione prawo do równego traktowania,
• zasada swobodnego przepływu osób - obywatele UE i EFTA mogą swobodnie podróżować w granicach państw członkowski,by pracować jako pracownik najemny lub prowadzić własną firmę i korzystać z systemu zabezpieczeń społecznych,
• zasada jedności stosowanego ustawodawstwa - możesz korzystać tylko ze świadczeń pieniężne z tytułu choroby i macierzyństwa wyłącznie z państwa w którym wykonujesz pracę i płacisz składki na ubezpieczenia społeczne - nie możesz korzystać z zasiłków w dwóch państwach na raz,
• zasada zachowania praw nabytych - nie tracisz prawa do zasiłku z powodu przeprowadzki do innego państwa,
• zasada sumowania okresów - jeśli do nabycia prawa do zasiłku potrzebne są okresy objęcia ubezpieczeniem, koordynacja systemów zapewnia sumowanie okresów np. za pracę wykonywaną na umowie w innym kraju.

Ile wynosi zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą?

Każdy kraj oferuje nieco inną pomoc - w różnej wysokości i na innych warunkach. Praktycznie w każdym przypadku wysokość zasiłku jest uzależniona od dotychczas uzyskiwanych dochodów.

W celu zaprezentowania różnic posłużymy się przykładem zasiłku chorobowego w Niemczech, Holandii i Belgii:

• zasiłek chorobowy w Niemczech: 70% ostatniego wynagrodzenia brutto,
• zasiłek chorobowy w Holandii: 70% dziennego wynagrodzenia brutto,
• zasiłek chorobowy w Belgii: 100% miesięcznego wynagrodzenia brutto za pierwszy tydzień, 85% do czwartego tygodnia, po czym do 60%.

Na jak długo przyznawany jest zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą?

To na jak długo przyznawany jest zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą zależy od zasad udzielania świadczeń w danym państwie, rodzaju zasiłku, a przede wszystkim okresu przez jaki potrzebna jest pomoc. Ogólną zasadą przyznawania zasiłków jest świadczenie pomocy przez cały czas, gdy jest ona niezbędnie potrzebna.

Prawo do pobierania zasiłku można nabyć na maksymalny okres zgodny z prawem obowiązującym w kraju, w którym ubiegamy się o zasiłek. Prawo to można również stracić przed upłynięciem określonego czasu, jeśli nie wypełnimy warunków korzystania z zasiłku.

Dokumenty niezbędne do zasiłku dla pracujących/mieszkających za granicą

Dokumenty niezbędne do otrzymania zasiłku dla pracujących/mieszkających za granicą konieczne będą:

• dokument potwierdzający tożsamość, obywatelstwo europejskie: dowód tożsamości lub paszport - ewentualnie dokument poświadczający status uchodźcy,
• umowę zatrudnienia lub szczegółowe informacje na temat prowadzonej działalności.

Oprócz tych dwóch podstawowych dokumentów konieczne będzie złożenie wniosku o przyznanie zasiłku na zasadach koordynacji. Aby uzyskać szczegółowe informacje odnośnie dokumentów potrzebny do otrzymania konkretnej formy pomocy skontaktuj się z organami świadczenia pomocy w kraju Twojego pobytu lub skorzystaj z pomocy ambasady lub konsulatu Polski.

Zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą - kiedy wypłata świadczenia?

Termin wypłaty jest ustalany indywidualnie zależnie od tego w jaki zasiłek i w jakim państwie chcemy otrzymać. Konkretną datę wypłaty świadczenia poznasz po rozpatrzeniu wniosku i przyznaniu świadczenia. Zazwyczaj, prawo do pobierania świadczenia jest przyznawane od dnia wydania decyzji o jego przyznaniu lub od daty utraty zdolności do pracy w wyniku wypadku czy choroby zawodowej.

Zasiłek dla pracujących/mieszkających za granicą w 2025 - podsumowanie

Dzięki obecności Polski w strukturach Unii Europejskiej, Polacy zyskują prawo do pobierania zasiłków w krajach członkowskich UE oraz EFTA na równi z obywatelami tych krajów - zasada ta działa również w drugą stronę, obywatele obcych krajów mogą skorzystać ze świadczeń w Polsce. Jednakże, aby otrzymać pomoc finansową konieczne jest spełnienie takich samych warunków, co stawianych przed obywatelami danego kraju.

Przyjęte przez państwa członkowskie zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń pieniężnych dotyczą wyłącznie niektórych świadczeń: chorobowych, macierzyńskich, związanych z chorobą zawodową i pomocą w razie pogrzebu.