Czym jest zasiłek tacierzyński?
Zasiłek tacierzyński jest potoczną i nieco niedokładną nazwą zasiłku macierzyńskiego, który przechodzi na ojca dziecka, gdy matka zdecyduje się na odstąpienie od urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego. By wsparcie państwa, które gwarantowane jest wszystkim płatnikom składki chorobowej, za ten okres nie przepadło może zostać przeniesione właśnie na ojca. Dodatkowym źródłem pomyłek jest zupełnie oddzielny urlop ojcowski, podczas którego również przysługuje zasiłek macierzyński. Uporządkujmy więc wszystkie te terminy i wskażmy kto, kiedy i w jakim wymiarze może korzystać z tzw. zasiłku tacierzyńskiego.
Komu przysługuje zasiłek tacierzyński?
Zasiłek tacierzyński przysługuje ojcu dziecka. Zasiłek tacierzyński uzyskać można na dwa sposoby. Pierwszym jest wykorzystanie urlopu ojcowskiego. Wynosi on maksymalnie 2 tygodnie do 12. miesiąca życia dziecka (lub w pierwszych 12 miesiącach od daty postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka). Drugim sposobem jest przekazanie przez matkę części jej urlopu macierzyńskiego ojcu. Może ona to zrobić nie wcześniej niż po 14 tygodniach od dnia porodu. Maksymalnie więc taki urlop tacierzyński (za który przysługuje zasiłek) wynosić może od 6 tygodni (w przypadku urodzenia lub przysposobienia jednego dziecka) do aż 23 tygodni (w przypadku ciąży mnogiej i urodzenia pięcioraczków lub przyjęcia takiej liczby dzieci na przysposobienie). Dodatkowo zasiłek przysługuje również za okres urlopu rodzicielskiego. Oboje rodziców może go wykorzystać w wymiarze 41 tygodni (43 w przypadku ciąży mnogiej), a resztę oddać drugiemu rodzicowi. Zasada ta nie obowiązuje jedynie w przypadku 9 tygodni, które każdy z rodziców musi wykorzystać sam, a których nie można przekazać drugiej stronie. Reasumując zasiłek tacierzyński przysługuje:
- ojcu na urlopie ojcowskim (maksymalnie 2 tygodnie w pierwszych 12. miesiącach życia dziecka),
- ojcu przejmującemu od matki część urlopu macierzyńskiego (maksymalnie 6 tygodni w przypadku urodzenia się lub przyjęcia jednego dziecka),
- ojcu przejmującemu od matki część urlopu macierzyńskiego (maksymalnie 17 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub przyjęcia dwojga dzieci),
- ojcu przejmującemu od matki część urlopu macierzyńskiego (maksymalnie 19 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub przyjęcia trojga dzieci),
- ojcu przejmującemu od matki część urlopu macierzyńskiego (maksymalnie 21 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub przyjęcia czworga dzieci),
- ojcu przejmującemu od matki część urlopu macierzyńskiego (maksymalnie 23 tygodnie w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub przyjęcia pięciorga i więcej dzieci),
- ojcu przebywającemu na urlopie rodzicielskim.
Co ważne, to ojciec musi być objęty obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, a status zawodowy matki oraz to czy jest ubezpieczona nie gra tu żadnej roli.
Okres nabywania prawa do zasiłku tacierzyńskiego
Ojciec nabywa prawo do zasiłku tacierzyńskiego już po jednym dniu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, tak samo jak w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Nie ma tu żadnego wymaganego okresu karencji.
Ile wynosi zasiłek tacierzyński?
Wysokość zasiłku tacierzyńskiego zależna jest od średniej zarobków ojca z ostatnich 12 miesięcy. Ta kwota to tzw. 100% podstawy wymiaru zasiłku i według niej obliczana jest ostateczna wysokość wypłacanego zasiłku. Wysokość zasiłku wynosi odpowiednio:
- podczas urlopu ojcowskiego - 100% podstawy wymiaru,
- podczas urlopu tacierzyńskiego (urlop macierzyński przekazany przez matkę) - 100% podstawy wymiaru,
- podczas urlopu rodzicielskiego - 70% podstawy wymiaru.
Jeżeli jednak matka zdecyduje się jeszcze przed porodem na wykorzystanie w pełni urlopu macierzyńskiego i od razu po jego zakończeniu - rodzicielskiego, a następnie podejme decyzję o rezygnacji z niego i przekazaniu części urlopu ojcu, to zasiłek wyniesie wtedy 81,5% podstawy wymiaru zarówno za okres urlopu tacierzyńskiego, jak i rodzicielskiego.
Na jak długo przyznawany jest zasiłek tacierzyński?
Zasiłek tacierzyński przyznawany jest za cały okres przekazanego ojcu przez matkę urlopu macierzyńskiego (od 6 do 23 tygodni), cały okres urlopu rodzicielskiego (od 9 do 32 tygodni) i cały okres urlopu ojcowskiego (2 tygodnie).
Dokumenty niezbędne do zasiłku tacierzyńskiego
Dokumenty niezbędne do zasiłku tacierzyńskiego, które należy złożyć bezpośrednio do naszego pracodawcy na 14 dni przed planowanym rozpoczęciem urlopu to:
- pisemne podanie o udzielenie urlopu tacierzyńskiego (macierzyńskiego przekazanego przez matkę),
- zaświadczenie pracodawcy matki o dacie zaprzestania przez pracownicę korzystania z urlopu macierzyńskiego,
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka.
Jeżeli nasz pracodawca zatrudnia ponad 20 osób, kto on przekaże wymagane dokumentu ZUS-owi. Jednak jeżeli pracujemy w mniejszym zakładzie lub prowadzimy własną działalność, to do najbliższej jednostki ZUS należy złożyć:
- pisemne oświadczenie ubezpieczonej, od kiedy rezygnuje z macierzyńskiego na rzecz ojca i od kiedy będzie on korzystał z uprawnień do zasiłku macierzyńskiego,
- zaświadczenie pracodawcy ojca dziecka o udzielonym urlopie tacierzyńskim,
- odpis skrócony aktu urodzenia dziecka,
- druki ZUS-3 (dla pracowników), ZUS Z-3b (dla osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz duchownych) lub ZUS Z-3a (pozostali ubezpieczeni).
Zasiłek tacierzyński - kiedy wypłata świadczenia?
Wypłata zasiłku tacierzyńskiego również nie różni się od tej w przypadku zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli wypłaca go pracodawca (przedsiębiorstwa powyżej 20 pracowników, administracja państwowa i samorządowa) to wypłacany będzie zgodnie z harmonogramem wypłat wynagrodzeń. Najpóźniej do 10. dnia kolejnego miesiąca. W przypadku wypłaty przez ZUS pierwsza wypłata nastąpi nie później niż w 30 dni od złożenia pełnego wniosku wraz z dokumentacją.
Zasiłek tacierzyński - podsumowanie
Zasiłek tacierzyński to potoczna nazwa zasiłku macierzyńskiego, który przejmuje ojciec. Może on uzyskać go w przypadku wykorzystania urlopu ojcowskiego, przejęcie od matki części urlopu macierzyńskiego oraz podczas urlopu rodzicielskiego. By otrzymać zasiłek trzeba być osobą objętą ubezpieczeniem chorobowym (bez względu na status ubezpieczenia matki). Zasiłek wynosi od 100% do 70% tzw. podstawy wymiaru, czyli średniej pensji z ostatnich 12 miesięcy, w zależności od rodzaju urlopu i wybranej jego formy.
Komentarze