- Bankowy Rejestr to międzybankowa baza danych o nierzetelnych dłużnikach, prowadzona przez Związek Banków Polskich (ZBP).
- Do rejestru trafiają klienci banków i SKOK-ów, których zadłużenie jest przeterminowane o ponad 60 dni i przekracza 200 zł (konsumenci) lub 500 zł (firmy).
- Rejestr zawiera wyłącznie negatywne informacje i dotyczy tylko zobowiązań zaciągniętych w bankach i SKOK-ach, nie obejmuje np. firm pożyczkowych.
- Dane w bazie obejmują m.in. PESEL/NIP dłużnika, kwotę zadłużenia oraz dane banku, który dokonał wpisu.
- Dostęp do informacji na swój temat jest możliwy korespondencyjnie lub przez system online ZBP; darmowy raport przysługuje raz na 6 miesięcy.
- Wpisów do bazy mogą dokonywać wyłącznie banki i SKOK-i, po wcześniejszym poinformowaniu dłużnika o takim zamiarze.
- Zgodnie z Prawem bankowym, wpis powinien zostać usunięty najpóźniej po upływie 3 lat od spłaty zobowiązania.
- Obecność w Bankowym Rejestrze jest poważnym sygnałem ostrzegawczym dla całego sektora bankowego i może blokować dostęp do kredytów.
Bankowy Rejestr
Czym jest Bankowy Rejestr i jaka jest jego rola?
Bankowy Rejestr, formalnie znany jako System Wymiany Informacji, to międzybankowa baza danych o nierzetelnych dłużnikach, która jest prowadzona przez Związek Banków Polskich (ZBP). Jego działanie opiera się na przepisach Prawa bankowego. W odróżnieniu od BIK, który gromadzi pełną historię kredytową (zarówno pozytywną, jak i negatywną), Bankowy Rejestr zawiera wyłącznie negatywne informacje i dotyczy tylko zobowiązań wobec banków i SKOK-ów. Jego głównym celem jest wzajemne ostrzeganie się banków przed klientami, którzy w przeszłości mieli poważne problemy z terminową spłatą swoich zobowiązań.
Jakie dane i długi trafiają do Bankowego Rejestru?
Do Bankowego Rejestru trafiają informacje o konkretnych, przeterminowanych zadłużeniach. Baza nie gromadzi danych o pożyczkach pozabankowych, niezapłaconych fakturach czy mandatach – te informacje znajdują się w komercyjnych bazach dłużników (BIG). Wpis w Bankowym Rejestrze obejmuje kluczowe dane, takie jak:
- Dane identyfikacyjne dłużnika (imię i nazwisko, PESEL lub nazwa firmy i NIP/REGON).
- Kwota i waluta przeterminowanego zadłużenia.
- Data powstania zaległości.
- Tytuł prawny zobowiązania (np. numer umowy kredytowej).
- Dane banku lub SKOK-u, który dokonał wpisu.
Warunki i proces wpisania dłużnika do rejestru
Bank nie może wpisać klienta do rejestru w sposób dowolny. Musi spełnić łącznie kilka warunków określonych w Prawie bankowym:
- Zobowiązanie musiało powstać w relacji z bankiem lub SKOK-iem.
- Zadłużenie musi być przeterminowane o co najmniej 60 dni.
- Kwota zaległości musi przekraczać 200 zł w przypadku konsumenta lub 500 zł w przypadku przedsiębiorcy.
- Bank musi co najmniej 30 dni przed dokonaniem wpisu poinformować dłużnika listownie o zamiarze przetwarzania informacji na jego temat w Bankowym Rejestrze.
Dopiero po łącznym spełnieniu tych przesłanek dane dłużnika mogą zostać umieszczone w bazie i udostępnione innym bankom.
Praktyczny poradnik Bankowego Rejestru
Każdy konsument i przedsiębiorca ma prawo do weryfikacji danych na swój temat zgromadzonych w rejestrze oraz do żądania ich usunięcia po spełnieniu określonych warunków.
Jak sprawdzić swoje dane w rejestrze?
Aby sprawdzić, czy figurujemy w Bankowym Rejestrze, należy złożyć wniosek do Związku Banków Polskich. Można to zrobić na kilka sposobów: korespondencyjnie, osobiście w biurze obsługi klienta lub online za pośrednictwem systemu BOK KLIENT ZBP. Raz na 6 miesięcy informacja ustawowa jest udzielana bezpłatnie. Każdy kolejny raport jest płatny zgodnie z cennikiem ZBP.
Jak usunąć wpis z Bankowego Rejestru?
Podstawowym warunkiem usunięcia wpisu jest całkowita spłata zadłużenia, które było jego przyczyną. Po uregulowaniu należności, zgodnie z Prawem bankowym, wpis powinien zostać usunięty najpóźniej po upływie 3 lat od dnia spłaty zobowiązania. Dłużnik może jednak złożyć do banku, który dokonał wpisu, wniosek o wcześniejsze usunięcie danych. Bank może, ale nie musi, przychylić się do takiej prośby. Wpis musi zostać usunięty niezwłocznie, jeśli był wynikiem błędu lub jest nieaktualny.
Często zadawane pytania
Czy Bankowy Rejestr i BIK to to samo?
Nie, to dwie zupełnie różne bazy danych, choć obie dotyczą sektora bankowego. BIK gromadzi pełną historię kredytową (pozytywną i negatywną) wszystkich klientów. Bankowy Rejestr to z kolei baza wyłącznie negatywna, rodzaj "czarnej listy" dla klientów z poważnymi opóźnieniami w spłacie. Wpis w Bankowym Rejestrze jest znacznie poważniejszym sygnałem ostrzegawczym niż samo posiadanie opóźnień odnotowanych w BIK.
Spłaciłem kredyt, a bank nie usunął wpisu po 3 latach. Co mogę zrobić?
W pierwszej kolejności należy złożyć formalną reklamację w banku, który dokonał wpisu, powołując się na art. 105a ust. 5 Prawa bankowego i żądając niezwłocznego usunięcia danych. Jeśli bank nie zareaguje, można złożyć skargę do Rzecznika Finansowego lub Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, wskazując na przetwarzanie danych bez podstawy prawnej.
Czy firma pożyczkowa widzi moje dane w Bankowym Rejestrze?
Niebezpośrednio. Firmy pożyczkowe nie mają bezpośredniego dostępu do Bankowego Rejestru. Jednak dane z Bankowego Rejestru są udostępniane do BIG InfoMonitor, z którym Związek Banków Polskich ma umowę. Oznacza to, że firma pożyczkowa, sprawdzając klienta w BIG InfoMonitor, zobaczy również negatywne informacje pochodzące z sektora bankowego.
Mam w Bankowym Rejestrze wpis sprzed 4 lat, ale jeszcze nie spłaciłem długu. Czy on zniknie?
Nie. Ustawowy, 3-letni termin, po którym wpis powinien zostać usunięty, liczy się od dnia całkowitej spłaty zobowiązania. Dopóki dług nie zostanie uregulowany, bank ma prawo przetwarzać dane w rejestrze bezterminowo (aż do przedawnienia roszczenia).
Dodaj komentarz
Komentarze