Czym są kryptowaluty?
Kryptowaluty to zdecentralizowane, elektroniczne środki płatności umożliwiające anonimowe transakcje. Funkcjonują one w otwartej sieci peer-to-peer wykorzystującej bezpieczeństwo oferowane przez technologię blockchain aby umożliwić generowanie i wymianę elektronicznych pieniędzy między ich użytkownikami.
Główną cechą kryptowalut jest ich zdecentralizowany charakter oraz fakt, że nie podlegają kontroli rządów lub banków centralnych. Ilość danej kryptowaluty wprowadzonej do obiegu określa algorytm obsługiwany przez członków sieci weryfikujących transakcje innych użytkowników. Nikt nie może wydrukować dużych ilości kryptowaluty na życzenie, a maksymalna potencjalna jej ilość w obiegu jest ograniczona. Dzięki temu kryptowaluty są odporne na efekty inflacji, co ma nadać im wartość inwestycyjną podobną do złota.
Pierwszą kryptowalutą, która pojawiła się na rynku, był Bitcoin. Mimo wstępnie niskiej wartości waluta ta ściągnęła na siebie uwagę wielu inwestorów i rozpoczęła nowy szał, otwierając drogę do powstania silnego rynku kryptowalutowego. W Polskim prawie kryptowaluty nie są rozpoznawane jako waluta elektroniczna, ich zakup i wykorzystywanie są jednak w pełni legalne. Wystarczy na koniec roku odprowadzić od zakupu podatek dochodowy w wysokości 19%, wypełniając PIT-38.
Rodzaje kryptowalut
Kryptowaluty różnią się między sobą na wiele sposobów. Najważniejsza jest technologia, na podstawie której funkcjonują, a konkretnie algorytm konsensusu. Określa on, jak weryfikowane są transakcje, oraz jak generowane są nowe monety. Każda metoda ma swoje zalety i wady. Warto również zwrócić uwagę na różne sposoby, w jakie można zakupić i przechowywać swoje kryptowaluty.
Kryptowaluty Proof of Work
Pierwszym stosowanym przez kryptowaluty mechanizmem jest model Proof of Work (dowodu pracy). W tej metodzie komputery pracują wspólnie w sieci aby zatwierdzać nadchodzące transakcje, wykonując kompleksowe obliczenia matematyczne. Maszyna, która pierwsza obliczy wyzwanie wygenerowane dla uwierzytelnienia danej transakcji, otrzymuje związaną z tym nagrodę. Działa to więc na zasadzie kto pierwszy, ten lepszy.
Największą wadą struktury PoW jest fakt, że aby kopanie kryptowaluty było opłacalne, niezbędna jest maszyna z bardzo wysoką mocą obliczeniową lub grupa maszyn pracujących razem. Przekłada się to również na wysoką konsumpcję prądu. Z tego powodu można spotkać się ze stwierdzeniami, że kryptowaluty są szkodliwe dla środowiska.
Ich zaletą jest z kolei bezpieczeństwo. W chwili, gdy złamanie sieci blockchain jest teoretycznie możliwe, w praktyce powinno być niewykonalne przy użyciu współczesnej technologii. Najpopularniejsze waluty PoW to Bitcoin, Etherum, oraz Litecoin.
Kryptowaluty Proof of Stake
Algorytm Proof of Stake powstał w odpowiedzi na wady algorytmu PoW. Uwierzytelnianie transakcji nie wymaga w nim aż tak dużych nakładów energii, ponieważ członkowie sieci nie rywalizują ze sobą. Zamiast tego, system wybiera maszyny, które uwierzytelniają następny blok transakcji w sposób losowy, oparty o cechy, którym przypisywana jest różna waga. Najważniejsze z nich to ilość posiadanej kryptowaluty oraz wiek portfela.
Jeżeli maszyna, która uwierzytelnia transakcje, spróbuje przesłać fałszywe dane w celu wyłudzenia pieniędzy, zostaną zabrane jej środki, które już znajdowały się w portfelu. Od tego ryzyka bierze się nazwa tej metody, czyli “stake” (z angielskiego “stawka”).
W zamian za zmniejszenie wymagań technicznych, kryptowaluty PoS są zauważalnie mniej bezpieczne od PoW. Oprócz tego istnieją obawy, że z biegiem czasu niektóre maszyny przejmą kontrolę nad uwierzytelnianiem transakcji, ponieważ będą posiadały wystarczająco dużo środków, aby algorytm preferował je znacznie bardziej od innych. To z kolei ograniczyłoby zdecentralizowaną naturę tych kryptowalut.
Pierwszą kryptowalutą PoS był Peercoin. Waluty PoS nie są aż tak popularne, jak ich odpowiedniki PoW, jednak od 2020 roku Etherum eksperymentuje z adopcją tej metody.
Co to Stablecoin?
Stablecoins są z założenia najbardziej stabilnym rodzajem kryptowaluty, jak można się spodziewać po nazwie. Powstały one aby zaadresować nagłe i nieprzewidywalne zmiany w wartości przeciętnych kryptowalut. Swój cel osiągają, będąc na stałe zakotwiczonym do istniejącej waluty rządowej. Przykładowo, jednostka danej kryptowaluty może zawsze mieć wartość jednego dolara. Najpopularniejszym rodzajem tej waluty jest Tether, który stanowi znaczną większość wartości rynkowej stablecoins.
Stablecoins mają osobiste wady. Po pierwsze nie są zdecentralizowane, ponieważ musi istnieć jednostka, która je wydaje i wymienia na obiecane pieniądze w walucie państwowej. Użytkownicy tych monet muszą też ufać, że firma, której monety nabywają, rzeczywiście posiada kapitał zdolny pokryć ich wartość i wypłaci te pieniądze, jeżeli zajdzie taka potrzeba.
Czym są Tokeny? Co to NFT?
Tokens czyli żetony, nie stanowią odrębnej kryptowaluty, a zamiast tego reprezentują pewną wartość określonego pieniądza, podobnie jak np. żeton w kasynie. Ich główną rolą jest pozwolenie serwisom na łatwiejszą wymianę kryptowalut przez dystrybucję swojej własnej, pośredniej waluty. Zakupiony czy otrzymany token można wymienić na walutę, do której jest przypisany. Niestety, można tego dokonać tylko u osoby lub organizacji, która wyprodukowała dany żeton, co jest ich główną wadą. Ponadto należy się liczyć, że skoro żeton reprezentuje wartość w jednej z kryptowalut, jest on podatny na wszystkie zmiany, które jej dotkną. Wiele omawianych wcześniej stablecoins powstaje jako tokeny innej waluty.
Token nie musi jednak odpowiadać pieniądzom. Można za ich pomocą przechowywać również informacje, np. wygenerować rachunki. W tym celu często wykorzystuje się tzw. non-fungible tokens, czyli żetony, których nie można wymienić z powrotem na walutę. Wielu artystów ofiaruje je w zamian za dotacje do ich obrazów. Wartość NFT jest podważalna: ponieważ nie posiada on gwarancji wymiany na kryptowalutę, nie ma on wrodzonej wartości. Sukces takiej inwestycji zależałby od znalezienia osoby, która chciałaby odkupić nasz token. Należy również pamiętać, że w większości przypadków NFT funkcjonuje jako sam list z podziękowaniem, a jego zakup nie oznacza nabycia praw intelektualnych do dzieła, z którym jest powiązany. Istnieją wyjątki od tego faktu, należy jednak uważnie czytać oferty, chcąc faktycznie nabyć wirtualny obraz.
Czy warto inwestować w kryptowaluty?
Kryptowaluty znane są ze swojej historii nagłych, ostrych wzrostów na wartości oraz równie kontrowersyjnych spadków. Jednakże pośród najpopularniejszych walut panuje w dalszym ciągu trend wzrostowy — regularnie pokonują one nowe rekordy wartości.
W większości wypadków, inwestując w kryptowaluty, powinno się z czasem wygenerować znaczny zysk. Nie da się jednak przewidzieć, kiedy będą miały miejsce najbliższe skoki na giełdzie kryptowalutowej. Nie zaleca się inwestowania wszystkich swoich oszczędności na rynek kryptowalut, ponieważ jeżeli wydarzenia w życiu prywatnym zmuszą nas do polegania na naszych oszczędnościach w jakiejś sprawie, wyjęcie ich z rynku kryptowalutowego może w danym momencie okazać się stratne. Mimo swojego dynamicznego charakteru rynek ten najlepiej sprawdza się przy inwestycjach długoterminowych.
Burzliwy charakter rynku kryptowalutowego pozostanie niezmienny w najbliższym czasie. Największe zmiany wywoływane są przez decyzje państw i korporacji w sprawie regulacji oraz adopcji kryptowalut do różnych celów. Gdy pojawiają się przychylne przepisy lub gdy znane marki albo osobowości zaczynają promować kryptowaluty, pojawiają się skoki na giełdzie. Gdy zbierają się burzliwe chmury — wartość monet tymczasowo spada jak grom z jasnego nieba.
W ostatnich latach świat wydaje się jednak pozytywnie nastawiony do kryptowalut. Rząd USA oraz Unia Europejska zaczęły otwierać się na możliwości wykorzystania technologii blockchain na rynku pieniężnym. UE rozważa nawet produkcję własnych monet. Popularny pośrednik płatnościowy PayPal stał się pełnoprawnym rynkiem kryptowalutowym w USA, oferując możliwość zakupu, sprzedaży, oraz wypłaty określonych walut na zachodzie. Gdy ta funkcjonalność pojawi się w Europie i gdy zaczną ją oferować inne usługi bankowości, kryptowaluty mają szansę znacznie zyskać na popularności. Na tę chwilę oznacza to dobre prognozę na przyszłość kryptowalut.
Jak sprawdzić kurs kryptowalut?
Tak samo, jak kurs zwykłego pieniądza, kurs kryptowalut można sprawdzić w internecie. Najprostszą metodą jest zobaczyć, co powie Google, zwyczajnie wpisując nazwę kryptowaluty w wyszukiwarkę, która pobierze podsumowanie rynku. Dokładniejsze informacje są dostępne na wyspecjalizowanych serwisach jak popularny CoinGecko. Wiele kantorów kryptowalutowych jak Kraken również oferuje wgląd w kursy, choć funkcja ta może mieć ograniczenia w darmowej wersji.
Kryptowaluty, jak zacząć?
Zakup krypto wiąże się w pierwszej kolejności z wyborem portfela kryptowalutowego, czyli programu, w którym będziemy przetrzymywać swoje wirtualne środki. Warto w tym przypadku decydować się na jeden z portfeli open source. Ponieważ dostęp do kodu ma każdy, nawet jeżeli nie jesteśmy programistami, możemy liczyć na to, że społeczność nadzoruje rozwój programu i zwróci uwagę, jeżeli będzie on w jakiś sposób niebezpieczny. Najbardziej popularnym jest tutaj Electrum, który istnieje od ponad dziesięciu lat. Niestety, można w nim przechowywać wyłącznie kryptowalutę Bitcoin, więc jeżeli interesując cię inne środki, nie będzie on skutecznym rozwiązaniem. Fani Etherum często wykorzystują MyEtherWallet. Jeżeli interesują nas mniej popularne waluty, warto również zapoznać się z Blockstream Green.
Poza portfelami cyfrowymi istnieją również fizyczne. Oczywiście, kryptowaluta dalej przechowywana jest przez program, ale znajduje się on na pendrivie, który możemy zabrać ze sobą, oraz jest on odłączony od internetu, gdy nie jest wpięty do żadnej maszyny. Komercyjne pendrivy firmy Ledger są popularnym rozwiązaniem, ponieważ umożliwiają łatwe odzyskanie środków na wypadek zniszczenia sprzętu.
Jak kupić kryptowaluty za złotówki?
Aby zakupić kryptowalutę należy założyć konto na stronie kantoru kryptowalutowego. Popularnymi platformami, które handlują w złotówkach, są Binance oraz Coinbase. Istnieją również polskojęzyczne portale, takie jak Egera. Przed wyborem serwisu warto poczytać newsy na jego temat z ostatniego czasu, aby upewnić się, czy wymiany na nim przebiegają płynnie. Rejestracja wiąże się z koniecznością weryfikacji konta za pomocą danych osobowych, co wynika z regulacji prawnych. Niektóre portale są płatne lub posiadają opcjonalne subskrypcje z ulepszoną funkcjonalnością.
Jak inwestować w kryptowaluty?
Oprócz zakupu możliwa jest również inwestycja w kryptowaluty. Wykorzystuje się w tym celu serwis internetowy, który pozwala kupić udział w kryptowalucie posiadanej przez jego właścicieli, a następnie sprzedaż tych udziałów, gdy chcemy wymienić je na gotówkę. Jest to mniej bezpieczne rozwiązanie od zakupu i przechowywania swoich własnych środków. W praktyce polega to na zakupie kryptowaluty, która pozostaje w cudzej kieszeni. Popularnymi portalami inwestycyjnymi są Robinhood oraz Skrill. Jednak w miarę wzrostu popularności tych walut cyfrowych oszustwa związane z kryptowalutami stają się coraz bardziej powszechne, o czym należy pamiętać.
Na czym polega kopanie kryptowalut?
Kopalnie kryptowalut to specjalistyczne centra obliczeniowe, które używają mocy obliczeniowej do przetwarzania transakcji i zabezpieczania sieci kryptowalut, w zamian otrzymując nowo wydobyte jednostki danej kryptowaluty. Jak wspomnieliśmy wcześniej, kryptowaluty można również wypracować poprzez udział w weryfikacji transakcji innych użytkowników. Niestety, wymaga to dostępu do sprzętu z niesamowitą mocą obliczeniową. Obecnie zajmowanie się samodzielnym wykopywaniem kryptowalut jest już nieopłacalne, zwłaszcza jeżeli nie posiadamy odpowiedniej wiedzy.
Kryptowaluty — podsumowanie
W porównaniu z innymi formami oszczędnościowymi, kryptowaluty cechuje bardzo burzliwy charakter. Ich wartość regularnie spada i wnosi się w drastyczny sposób. Ich główną zaletą jest trend do wzrostów na dłuższej przestrzeni czasu. Na pewno warto zainteresować się tą możliwością na urozmaicenie swojego inwestorskiego portfolio, jednakże poleganie wyłącznie na kryptowalutach w swoim planie oszczędnościowym jest obarczone zauważalnym ryzykiem.
Komentarze