EURIBOR: Co to jest, jak działa i jaki ma wpływ na Twój kredyt?

Czym jest wskaźnik EURIBOR? Definicja encyklopedyczna

EURIBOR, czyli Euro Interbank Offered Rate, to referencyjna wysokość oprocentowania, po jakiej czołowe banki europejskie są gotowe udzielać sobie nawzajem pożyczek w euro na rynku międzybankowym. W praktyce jest to fundamentalny benchmark, który odzwierciedla koszt pieniądza w strefie euro. Stanowi on, obok stałej marży kredytu, kluczowy składnik całkowitego oprocentowania kredytu hipotecznego lub firmowego zaciągniętego w tej walucie.

Jak dokładnie ustalany jest EURIBOR? Mechanizm i nadzór

Proces ustalania wskaźnika EURIBOR jest ściśle regulowany i nadzorowany, aby zapewnić jego wiarygodność. Za jego administrowanie odpowiada Europejski Instytut Rynków Pieniężnych (EMMI), a nie bezpośrednio Europejski Bank Centralny.

Wartość EURIBOR-u jest wyliczana w każdym dniu roboczym na podstawie danych dostarczanych przez grupę największych, starannie wybranych banków (tzw. banków panelistów). Po reformach mających na celu zwiększenie przejrzystości (w odpowiedzi na m.in. skandal związany z LIBOR-em), stosuje się tzw. metodologię hybrydową. Priorytetowo traktowane są dane oparte na rzeczywistych transakcjach zawartych na rynku. Dopiero w przypadku braku wystarczającej liczby transakcji, kalkulacja opiera się na innych danych rynkowych i modelowaniu, a w ostateczności na kwotowaniach ekspertów. Taki system ma na celu jak najwierniejsze odzwierciedlenie realnego kosztu pieniądza i minimalizację ryzyka manipulacji.

EURIBOR 3M vs 6M – który wskaźnik jest w Twojej umowie i co to oznacza?

W umowach kredytowych banki najczęściej stosują dwa warianty wskaźnika: EURIBOR 3M (trzymiesięczny) lub EURIBOR 6M (sześciomiesięczny). Wybór ten ma bezpośrednie przełożenie na finanse kredytobiorcy:

• EURIBOR 3M oznacza, że oprocentowanie kredytu, a co za tym idzie wysokość raty, będzie aktualizowane co trzy miesiące. Kredytobiorca szybciej odczuje zarówno podwyżki, jak i obniżki stóp procentowych.
• EURIBOR 6M oznacza, że oprocentowanie jest "zamrażane" na okres sześciu miesięcy. Zapewnia to większą przewidywalność raty w krótkim terminie, ale reakcja na zmiany rynkowe jest wolniejsza.

Wybór wariantu jest narzucany przez bank w danym produkcie kredytowym i zazwyczaj nie podlega negocjacjom.

Związek między EURIBOR a polityką Europejskiego Banku Centralnego (EBC)

Wysokość wskaźnika EURIBOR jest nierozerwalnie związana z decyzjami podejmowanymi przez Europejski Bank Centralny. Głównym narzędziem EBC jest ustalanie podstawowych stóp procentowych dla strefy euro. Można wyróżnić prostą zależność:

• Gdy EBC podnosi stopy procentowe, aby walczyć z inflacją, pożyczanie pieniędzy staje się droższe dla banków komercyjnych. W efekcie rośnie też koszt pożyczek na rynku międzybankowym, co bezpośrednio przekłada się na wzrost wskaźnika EURIBOR.
• Gdy EBC obniża stopy procentowe, aby stymulować gospodarkę, koszt pieniądza maleje, co prowadzi do spadku notowań EURIBOR-u.

Dlatego obserwowanie komunikatów i decyzji EBC jest kluczowe dla prognozowania przyszłych trendów EURIBOR-u.

Fenomen ujemnego EURIBOR-u i jego realny wpływ na raty

W latach 2015-2022, w wyniku prowadzonej przez EBC polityki luzowania ilościowego, EURIBOR przyjmował wartości ujemne. Oznaczało to, że banki komercyjne teoretycznie były skłonne dopłacać, aby ulokować swoje środki w innych bankach, co miało na celu pobudzenie akcji kredytowej. Dla kredytobiorców oznaczało to realne obniżenie oprocentowania. Całkowite oprocentowanie (EURIBOR + marża) spadało, jednak w praktyce rzadko kiedy stawało się ujemne, gdyż większość umów zawierała zapisy chroniące bank przed taką sytuacją.

Porównanie: EURIBOR vs WIBOR / WIRON

Dla polskich kredytobiorców kluczowe jest zrozumienie różnic między głównym wskaźnikiem strefy euro a jego polskimi odpowiednikami.

Prognozy i przyszłość EURIBOR – czy zostanie zastąpiony?

W ramach globalnej reformy wskaźników referencyjnych, w strefie euro wprowadzono nowy, wolny od ryzyka wskaźnik €STR (Euro Short-Term Rate). W przeciwieństwie do EURIBOR-u, który jest wskaźnikiem "forward-looking" (odzwierciedlającym oczekiwania co do przyszłości), €STR jest wskaźnikiem "backward-looking", opartym w całości na historycznych transakcjach. Mimo to, sam EURIBOR również przeszedł reformę metodologii i na razie pozostaje kluczowym benchmarkiem dla kredytów hipotecznych i korporacyjnych. Nie jest wykluczone, że w dalszej przyszłości rynek będzie stopniowo przechodził na produkty oparte o €STR.