Wakacje kredytowe — Wyjście z problemów w spłacie kredytu

Czym są wakacje kredytowe i jak działają?

Wakacje kredytowe to jedna z form zawieszenia spłaty zobowiązania, pozwalająca na tymczasową przerwę w regulowaniu rat. Mechanizm polega na tym, że przez określony czas (np. od 1 do 3 miesięcy) kredytobiorca nie musi wpłacać do banku pełnej raty. Okres kredytowania jest zazwyczaj automatycznie wydłużany o czas trwania wakacji, a "zamrożone" raty są przenoszone na koniec harmonogramu. Kluczowe jest jednak zrozumienie, że zasady i koszty tej operacji, będącej formą restrukturyzacji kredytu, zależą od jej rodzaju.

Ustawowe a umowne wakacje kredytowe – kluczowa różnica

W debacie publicznej i ofertach banków funkcjonują dwa odrębne pojęcia wakacji kredytowych, których nie wolno mylić. Różnią się one podstawą prawną, kosztem i dostępnością.

1. Ustawowe wakacje kredytowe (rządowe)

To program pomocowy wprowadzany przez rząd na mocy specjalnej ustawy, skierowany do posiadaczy złotowych kredytów hipotecznych. Jego celem jest wsparcie gospodarstw domowych w okresie wysokich stóp procentowych. Cechy charakterystyczne:

• Dostępność: Ograniczona do kredytów hipotecznych i uzależniona od spełnienia kryteriów ustawowych (np. wskaźnika Rata do Dochodu - Wskaźnik RdD).
• Koszt: Zazwyczaj są darmowe – bank nie nalicza odsetek za okres zawieszenia.
• Wnioskowanie: Uproszczone, polega na złożeniu wniosku w banku. Jeśli klient spełnia warunki, bank ma obowiązek zawiesić spłatę.
• Charakter: Jest to program czasowy, uruchamiany i modyfikowany decyzjami rządu i parlamentu.

2. Umowne (komercyjne) wakacje kredytowe

To standardowy produkt oferowany przez bank, którego warunki są zapisane bezpośrednio w umowie kredytowej lub w regulaminie banku. Dostępny jest dla różnych rodzajów kredytów. Cechy charakterystyczne:

• Dostępność: Zależy od polityki danego banku i zapisów konkretnej umowy.
• Koszt: Zazwyczaj są płatne. Bank w okresie zawieszenia nadal nalicza odsetki, które następnie dolicza do kwoty kapitału (kapitalizuje). To powoduje, że w przyszłości odsetki będą naliczane od wyższej kwoty, co zwiększa całkowity koszt kredytu.
• Wnioskowanie: Wymaga złożenia wniosku i jego pozytywnego rozpatrzenia przez bank, który ocenia sytuację klienta.
• Charakter: Jest to stały element oferty bankowej.

Kiedy warto skorzystać z umownych wakacji kredytowych?

Decyzja o skorzystaniu z płatnych, umownych wakacji kredytowych powinna być dobrze przemyślana. Jest to rozwiązanie przeznaczone na nagłe i krótkotrwałe problemy ze spłatą kredytu, takie jak nieoczekiwane, duże wydatki medyczne, konieczność pilnego remontu czy krótki okres pozostawania bez pracy między jednym a drugim zatrudnieniem. Wakacje kredytowe dają "oddech" finansowy na 1-3 miesiące, aby ustabilizować budżet.

Wakacje kredytowe a karencja w spłacie – co wybrać?

Często mylonym z wakacjami pojęciem jest karencja w spłacie. Wybór między nimi zależy od skali problemu i akceptowalnego poziomu kosztów:

• Wakacje kredytowe: Zawieszasz spłatę całej raty (kapitału i odsetek). Zapewnia to maksymalną ulgę w danym miesiącu, ale jest droższe w długim terminie (z powodu kapitalizacji odsetek).
• Karencja w spłacie: Zawieszasz spłatę tylko części kapitałowej. Nadal co miesiąc płacisz odsetki. Ulga dla budżetu jest mniejsza, ale całkowity koszt kredytu rośnie wolniej, bo dług nie jest powiększany o naliczone odsetki.

Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe?

Proces składania wniosku różni się w zależności od rodzaju wakacji. W przypadku wakacji ustawowych, procedura jest uproszczona i najczęściej sprowadza się do wypełnienia jednego formularza w bankowości elektronicznej, w którym oświadczasz spełnienie warunków. Przy wakacjach umownych proces jest bardziej formalny: należy złożyć wniosek, w którym trzeba szczegółowo uzasadnić swoją prośbę, opisując przyczynę problemów finansowych. Bank indywidualnie rozpatruje taki wniosek i może, ale nie musi, wyrazić na niego zgodę.