Odfrankowienie kredytu - czym jest i kiedy się opłaca?

Czym jest odfrankowienie kredytu?

Odfrankowienie kredytu to proces prawny polegający na usunięciu z umowy niedozwolonych klauzul indeksacyjnych lub denominacyjnych (np. przeliczenia kursu CHF po kursie ustalanym przez bank), które uznano za abuzywne na podstawie wyroku TSUE z 3 października 2019 r. (sprawa C‑260/18 „Dziubak”) :contentReference[oaicite:0]{index=0}. W efekcie kredyt frankowy przekształcany jest w kredyt złotówkowy, oprocentowany według wskaźnika LIBOR (lub SARON) plus marża, a klient odzyskuje nadpłacone raty oraz unika dalszego ryzyka kursowego :contentReference[oaicite:1]{index=1}.

Warunki przeprowadzenia odfrankowienia

1. Kredyt był indeksowany lub denominowany do CHF – tylko w takich umowach mogą występować abuzywne klauzule przeliczeniowe :contentReference[oaicite:2]{index=2}.
2. Umowa zawiera niedozwolone postanowienia – ich obecność kwalifikuje umowę do odfrankowienia.

Obecność klauzul trzeba zweryfikować poprzez analizę umowy kredytowej i harmonogramów spłat – często z pomocą prawnika lub aplikacji prawniczych :contentReference[oaicite:3]{index=3}.

Proces odfrankowienia – krok po kroku

1. Analiza umowy – identyfikacja klauzul oraz symulacja potencjalnych korzyści.
2. Działania przedsądowe:
   • Reklamacja w banku – bank ma 30–60 dni na odpowiedź, może zaproponować ugodę.
   • Pomoc Rzecznika Finansowego – interwencja i sporządzenie opinii, choć nie wiążącej dla banku.
3. Skierowanie sprawy do sądu – pozew o stwierdzenie bezskuteczności klauzul i przeliczenie kredytu. Sąd powołuje biegłego, który porównuje spłaty według schematu „jakby od początku był kredyt złotowy”. :contentReference[oaicite:4]{index=4}
4. Wyrok i rozliczenie – sąd nakazuje usunięcie klauzul, przeliczenie kredytu na złote, obniżenie salda i zwrot nadpłat wraz z odsetkami ustawowymi. Bank może również spłacić nadwyżkę lub odejmować ją od połogu zadłużenia :contentReference[oaicite:5]{index=5}.

Ile trwa procedura?

Od momentu reklamacji bank ma 30–60 dni. Sprawy sądowe mogą trwać od 1 do 4 lat, a nawet dłużej, zależnie od skomplikowania, wybranej strategii (odfrankowienie vs unieważnienie) czy apelacji :contentReference[oaicite:6]{index=6}.

Jakie są koszty?

• Opłaty bankowe: zaświadczenia historyczne (100–300 zł).
• Sądowe: opłata od pozwu (do 1 000 zł), opłata skarbowa za pełnomocnika (17 zł/os.), ekspertyzy biegłego (1 000–3 000 zł), apelacje (~1 000 zł).
• Wynagrodzenie prawnika: zazwyczaj ryczałt (5 000–10 000 zł) plus success fee (3–10 % odzyskanych środków).
• Po wygranej bank zwraca koszty postępowania.

Co daje odfrankowienie?

• Zmniejszenie salda zadłużenia oraz miesięcznych rat.
• Zwrot nadpłat – różnicy między rzeczywistymi spłatami a tymi „jak gdyby” kredyt był złotowy.
• Pewność i stabilność – brak zależności od kursu CHF oraz niższe oprocentowanie LIBOR/SARON vs WIBOR.

Czy unieważnienie może być lepsze?

Unieważnienie umowy to rozwiązanie bardziej radykalne: umowa traktowana jest jakby nigdy jej nie było – kredytobiorca oddaje kapitał, bank zwraca wszystko, co wpłacił. Może być korzystniejsze w przypadku krótkiego okresu spłaty :contentReference[oaicite:11]{index=11}. W praktyce oba rozwiązania często są zgłaszane łącznie, a odfrankowienie stanowi bezpieczniejszy minimis – nadal uzyskiwany nawet w razie przegranej wniosku o unieważnienie :contentReference[oaicite:12]{index=12}.

Alternatywy odfrankowienia

• Ugoda z bankiem: szybka, ale często mniej korzystna – bank przelicza kredyt po aktualnym kursie frankowym i zamienia oprocentowanie na WIBOR.
• Przewalutowanie: spłata według kursu z dnia decyzji banku – rozwiązanie dostępne szybciej, ale z reguły mniej korzystne finansowo.

Podsumowanie

Odfrankowienie kredytu to realna szansa dla frankowiczów – usuwa abuzywne klauzule, stabilizuje oprocentowanie i pozwala odzyskać nadpłaty. Choć wymaga czasu i pewnych nakładów formalnych, jest często bardziej opłacalne niż ugoda czy przewalutowanie. Warto skonsultować swoją sytuację z prawnikiem i dokładnie przeanalizować możliwe scenariusze.

Obejrzyj także: