Bony skarbowe a inwestycje w 2025
akredo.plOszczędnościInwestycjePapiery wartościoweBon Skarbowy - wszystko co powinieneś o nim wiedzieć

Bon Skarbowy - wszystko co powinieneś o nim wiedzieć

Bon skarbowy przynależy do papierów wartościowych krótkoterminowych, a jego najważniejszym zastosowaniem jest zaspokajanie popytu państwa na pieniądz. Bony skarbowe dzieli się na 2 rodzaje ze względu na czas wykupu. W bonach do zarządzania płynnością czas wykupu wynosi od 1 do 90 dni, z kolei w klasycznych bonach skarbowych czas wykupu trwa od 1 tygodnia do maksymalnie 11 miesięcy. Bony skarbowe oraz obligacje skarbowe to pojęcia, które mogą się mylić, choć są od siebie znacznie różne. Obligacje skarbowe są z pewnością bardziej przystępne dla inwestorów niż bony skarbowe. Zasadniczą różnicą jest też to, że bony skarbowe nie są odgórnie oprocentowane, a obligacja skarbowe mogą mieć zmienne lub stałe oprocentowanie. Ich podobieństwem jest natomiast to, że oba mają gwarancję wykupu. Bony skarbowe bez wątpienia w dużym stopniu ułatwiają władzom regulować podaż pieniądza, ale też dają inwestorom możliwość odzyskania wkładu ze sprzedaży na rynku wtórnym i to bez utraty odsetek. Warto pamiętać, że posiadają też szereg zagrożeń, które powinni wziąć pod uwagę przede wszystkim indywidualni inwestorzy, ponieważ wysokie koszty bonu mogą stanowić dla nich dużą barierę dla inwestycji.
Szymon Waglewski
Szymon Waglewski, 13.06.2023 r

Czym jest bon skarbowy?

Bon skarbowy zaliczany jest do krótkoterminowych papierów wartościowych o charakterze dłużnym. Jego sprzedaż oferowana jest w kraju na rynku pierwotnym z dyskontem i wykupywany według wartości nominalnej po upływie okresu, na jaki został wyemitowany. W związku z tym Skarb Państwa emitując bon skarbowy na rynek, staje się jego dłużnikiem, jednak dopiero w momencie, gdy dany podmiot go nabędzie.

Jak można podzielić bony skarbowe ze względu na czas wykupu?

Bony skarbowe ze względu na czas wykupu dzieli się na dwa rodzaje:

  • Do zarządzania płynnością - czas wykupu będzie wynosić od 1 do 90 dni,
  • Klasyczne bony skarbowe – czas wykupu może trwać od 1 tygodnia do maksymalnie 11 miesięcy.

Funkcje bonów skarbowych

Bony skarbowe dają możliwość pokrycia bieżących zobowiązań płatniczych. Jednak największe zastosowanie mają w zaspokajaniu popytu państwa na pieniądz. Poza tym bony skarbowe w dużym stopniu ułatwiają władzom regulować podaż pieniądza w gospodarce.

Do najczęstszych powodów nabywania krótkoterminowych papierów wartościowych na rynku finansowym możemy zaliczyć:

  1. Dochodowość bonów skarbowych, która jest zdecydowanie wyższa w stosunku do posiadania lokaty pieniężnej na rachunku bankowym,
  2. Płynność bonów skarbowych, zachowana dzięki możliwości ich sprzedaży na rynku wtórnym,
  3. Bezpieczeństwo, wynika ono przede wszystkim z gwarancji odzyskania zainwestowanych środków.

Gdzie można kupić bony skarbowe?

Bony skarbowe można nabyć na dwa sposoby, na rynku wtórnym oraz na rynku pierwotnym. W każdym z tych przypadków nabycie bonów skarbowych będzie przebiegać w inny sposób:

Rynek wtórny Rynek pierwotny
  • Jego uczestnikami są zazwyczaj banki, instytucje niefinansowe  lub gospodarstwa domowe,
  • Limit przyrostu z tytułu emisji bonów corocznie zapisywany jest w ustawie budżetowej,
  • Bony skarbowe stanowią potwierdzenie zobowiązania Skarbu Państwa z tytułu zaciągnięcia długu,
  • Bony skarbowe uprawniają nabywców do wykupienia ich w określonym czasie.
  • Liczba uczestników w przetargu zależy od statusu uczestnika, który mogą otrzymać tylko te instytucje, które w poprzednim kwartale nabyły 0,2% ogółu wyemitowanych bonów skarbowych,
  • Sprzedaż odbywają się cotygodniowo na przetargach,
  • Rynek pierwotny obsługiwany jest przez Narodowy Bank Polski,
  • Do obowiązków ministra finansów należy ustalenie oprocentowania bonów skarbowych.

Zysk z bonów skarbowych

Czy da się zarobić na bonach skarbowych? Bony skarbowe nie są odgórnie oprocentowane, dlatego też ich wartość nie jest uzależniona od obecnych stóp procentowych. W związku z tym inwestorzy osiągają zysk z różnicy pomiędzy ceną, jaka została oficjalnie ustalona a ostateczną kwotą, jaka została przez inwestora zapłacona. Należy przy tym mieć na uwadze, że aby zakupić bon skarbowy, należy dysponować kwotą minimum 10 000 zł.

Różnice między bonami skarbowymi a obligacjami

Bony skarbowe oraz obligacje skarbowe to pojęcia, które mogą się mylić. W związku z tym opracowaliśmy zestawienie, które ukaże główne różnice, dzięki którym już nie pomylisz ze sobą tych dwóch narzędzi finansowych!

Bony skarbowe Obligacje skarbowe
  • Nie jest instrumentem finansowym dla każdego ze względu na wysokie kwoty transakcji,
  • Na rynku pierwotnym sprzedaż bonów skarbowych odbywa się cotygodniowo na przetargach,
  • Nie są odgórnie oprocentowane,
  • Mają gwarancję wykupu.
  • Każda osoba może je nabyć,
  • Jest możliwość, aby nabywać je co miesiąc oraz indywidualnie dostosować okres, na jaki mają obowiązywać,
  • Mogą mieć zmienne oprocentowanie lub stałe oprocentowanie,
  • Mają gwarancję wykupu.

Korzyści bonów skarbowych

Bony skarbowe, choć należą do zaawansowanych narzędzi finansowych ze względu na wysokie kwoty transakcji, posiadają jednak wiele zalet. Bez wątpienia ich największą zaletą jest to, że są wolne od ryzyka ze względu na to, że emituje je Skarb Państwa. Poza tym z racji tego, że jest to inwestycja krótkotrwała, nie wymaga w związku z tym konieczności zamrażania oszczędności na dłuższy czas. Inwestorzy chcący nabyć bony skarbowe powinni mieć także na uwadze, że istnieje możliwość odzyskania wkładu i to bez utraty odsetek poprzez dokonanie sprzedaży na rynku wtórnym.

Ryzyka bonów skarbowych

Przed rozpoczęciem inwestycji związanych z bonami skarbowymi, warto wziąć najpierw pod uwagę zagrożenia, jakie się z nimi wiążą. Najważniejszą kwestią, jaką należy wziąć pod uwagę, jest to, że bony skarbowe można nabyć na rynku wtórnym oraz pierwotnym, jednak prywatni inwestorzy mogą nabyć bony jedynie na rynku wtórnym. Co ważne, minimalna kwota bonu to minimum 10 000 zł, co powoduje, że jedynie inwestorzy posiadający odpowiednio wysokie środki mogą w nie inwestować. Inwestor powinien również liczyć się z koniecznością rozliczenia podatków od konkretnej transakcji, ponieważ emitentem bonów skarbowych jest Skarb Państwa.

Bony skarbowe 2025 - podsumowanie

Bony skarbowe to narzędzia finansowe o wysokim stopniu zaawansowania, ze względu na charakterystyczne, wysokie kwoty transakcji wynoszące minimum 10 000 zł. Zysk z bonów skarbowych osiąga się z różnicy wynikającej z oficjalnie ustalonej ceny, a kwoty ostatecznie zapłaconej. Indywidualnie inwestorzy muszą mieć na uwadze, że bony skarbowe mogą nabywać jedynie na rynku wtórnym, ponieważ w przetargu na rynku pierwotnym mogą uczestniczyć jedynie instytucje, które w poprzednim kwartale nabyły 0,2% ogółu wyemitowanych bonów skarbowych. Bony skarbowe posiadają wiele korzyści, jak to, że są wolne od ryzyka, należy jednak liczyć się z tym, że nie są narzędziem finansowym dostępnym dla każdego inwestora, a każda z transakcji wymaga rozliczenia podatku.

Często zadawane pytania

Czy dochód z bonów skarbowych jest opodatkowany?
Tak, dochód uzyskany z bonów skarbowych (czyli dyskonto) jest traktowany jako dochód z kapitałów pieniężnych i podlega opodatkowaniu stawką 19% (tzw. "podatek Belki"). W praktyce, jeśli inwestor trzyma bon do wykupu lub sprzedaje go za pośrednictwem polskiego domu maklerskiego, to właśnie dom maklerski jako płatnik jest zobowiązany do pobrania i odprowadzenia należnego podatku, co upraszcza rozliczenie po stronie inwestora
Artykuł stwierdza, że bony skarbowe są "wolne od ryzyka". Jakie ryzyka są w nich faktycznie minimalne, a jakie wciąż istnieją?
Określenie "wolne od ryzyka" odnosi się przede wszystkim do ryzyka kredytowego, które jest praktycznie zerowe, ponieważ gwarantem wypłaty jest Skarb Państwa. Istnieją jednak inne rodzaje ryzyka:
  • Ryzyko stopy procentowej – dotyczy inwestorów, którzy chcą sprzedać bon przed terminem wykupu. Jeśli stopy procentowe na rynku wzrosną, cena posiadanych przez nich bonów spadnie.
  • Ryzyko inflacji – to ryzyko, że rentowność bonu okaże się niższa niż stopa inflacji w danym okresie. Oznacza to, że realna siła nabywcza zainwestowanych pieniędzy zmaleje, mimo nominalnego zysku.
  • Ryzyko płynności – dla inwestorów indywidualnych rynek wtórny może być mało płynny, co może utrudnić szybką sprzedaż bonu po oczekiwanej cenie.
Jak bony skarbowe wypadają w porównaniu z krótkoterminowymi lokatami bankowymi?
To dwa bardzo bezpieczne instrumenty do krótkoterminowego lokowania nadwyżek finansowych.
  • Bezpieczeństwo – jest na najwyższym poziomie w obu przypadkach (gwarancje Skarbu Państwa dla bonów vs. gwarancje Bankowego Funduszu Gwarancyjnego dla lokat do 100 tys. euro).
  • Rentowność – historycznie rentowność bonów skarbowych jest często nieznacznie wyższa niż oprocentowanie najlepszych lokat bankowych, ale nie jest to regułą.
  • Płynność – bony skarbowe oferują większą płynność. Można je sprzedać w dowolnym momencie na rynku wtórnym (choć z ryzykiem zmiany ceny), podczas gdy zerwanie lokaty przed terminem zazwyczaj wiąże się z utratą wszystkich naliczonych odsetek.
Jaką rolę odgrywają bony skarbowe w polityce pieniężnej prowadzonej przez Narodowy Bank Polski?
Bony skarbowe są kluczowym narzędziem NBP do sterowania płynnością w sektorze bankowym i wpływania na krótkoterminowe stopy procentowe. NBP prowadzi tzw. operacje otwartego rynku, czyli kupuje od banków komercyjnych bony skarbowe, aby dostarczyć im gotówki (zwiększyć płynność i obniżyć stopy procentowe), lub sprzedaje bony ze swojego portfela, aby ściągnąć gotówkę z rynku (zmniejszyć płynność i podnieść stopy procentowe).
Dlaczego bony skarbowe są tak ważnym instrumentem dla banków i funduszy inwestycyjnych?
Dla instytucji finansowych bony skarbowe pełnią trzy kluczowe funkcje. Po pierwsze, są bardzo bezpiecznym i płynnym sposobem na zarządzanie krótkoterminową nadpłynnością finansową. Po drugie, stanowią wysokiej jakości zabezpieczenie (tzw. kolateral) dla transakcji na rynku międzybankowym, np. pożyczek typu repo. Po trzecie, rentowność bonów skarbowych jest jednym z głównych punktów odniesienia (benchmarkiem) dla całego rynku finansowego, wpływając na wycenę innych instrumentów i koszt pieniądza w gospodarce
W jaki sposób inwestor indywidualny może w praktyce kupić bony skarbowe na rynku wtórnym?
Inwestor indywidualny może nabyć bony skarbowe na rynku wtórnym za pośrednictwem rachunku maklerskiego w banku lub domu maklerskim, który jest uczestnikiem rynku Treasury BondSpot Poland. Proces polega na złożeniu zlecenia kupna, podobnie jak w przypadku akcji. Należy jednak pamiętać, że płynność na tym rynku dla inwestorów indywidualnych jest znacznie mniejsza niż na rynku akcji, a minimalna wartość nominalna jednego bonu to 10 000 zł, co stanowi barierę wejścia.

Komentarze

Empty comments
Zostaw swój komentarz!
Nie znaleźliśmy żadnej opinii o tym produkcie. Pomóż innym klientom. Podziel się swoją opinią jako pierwszy.
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5
Dodaj komentarz
Twoja ocena
5