Podatek od pożyczki (PCC) – kiedy trzeba zapłacić i jak go uniknąć?

Czym jest podatek od pożyczki (PCC) i kogo dotyczy?

Podatek od pożyczki to potoczna nazwa Podatku od Czynności Cywilnoprawnych (PCC). W kontekście finansów, dotyczy on wyłącznie umów zawieranych między podmiotami, które nie zajmują się tym profesjonalnie. W praktyce są to pożyczki prywatne. Obowiązek podatkowy powstaje w momencie zawarcia umowy, a osobą zobowiązaną do zapłaty jest zawsze pożyczkobiorca. Standardowa stawka podatku wynosi 0,5% od pożyczonej kwoty.

Kiedy jesteś zwolniony z płacenia podatku PCC?

Ustawa przewiduje kilka sytuacji, w których pożyczkobiorca jest zwolniony z obowiązku zapłaty podatku. Należy jednak pamiętać, że w najważniejszym przypadku (pożyczka w rodzinie) zwolnienie jest warunkowe.

Pożyczki od profesjonalnych instytucji

Z podatku PCC zwolnione są wszystkie pożyczki i kredyty udzielane przez banki, SKOK-i oraz instytucje pożyczkowe wpisane do rejestru KNF. Działalność tych podmiotów podlega innym regulacjom podatkowym.

Pożyczka od najbliższej rodziny ("grupa zerowa")

Jest to najważniejsze zwolnienie. Możesz uniknąć płacenia podatku, jeśli pożyczasz od członka najbliższej rodziny (małżonek, dzieci, rodzice, rodzeństwo itp.). Aby skorzystać ze zwolnienia przy kwotach powyżej 36 120 zł (limit na 5 lat od jednej osoby), musisz zgłosić ten fakt do urzędu skarbowego. Ta forma zwolnienia dotyczy wyłącznie pożyczki od rodziny, a zgłoszenia dokonuje się na druku PCC-3 w ciągu 14 dni.

Pożyczki na niskie kwoty

Zwolnione z podatku i obowiązku zgłoszenia są pożyczki od osób niespokrewnionych, których łączna wartość od jednej osoby w ciągu 3 lat nie przekracza 1000 zł.

Obowiązki pożyczkobiorcy – umowa, deklaracja i termin

Aby legalnie sfinalizować pożyczkę prywatną, należy pamiętać o kilku formalnościach. Dla kwot powyżej 1000 zł wymagana jest umowa pożyczki prywatnej w formie dokumentowej. Jest ona podstawą prawną i dowodem dla urzędu skarbowego. Niezależnie od tego, czy pożyczka podlega opodatkowaniu, czy jest z niego zwolniona, masz obowiązek złożyć deklarację w nieprzekraczalnym terminie 14 dni od dnia otrzymania pieniędzy.

Kary za uchylanie się od podatku – co grozi za błąd lub zaniechanie?

Konsekwencje zignorowania obowiązku podatkowego są bardzo poważne. Jeśli urząd skarbowy sam wykryje fakt zawarcia niezgłoszonej umowy pożyczki, nałoży na pożyczkobiorcę karną stawkę podatku w wysokości 20% wartości pożyczki. W skrajnych przypadkach, gdy nie jesteś w stanie udowodnić pochodzenia środków, urząd może uznać je za "dochód z nieujawnionych źródeł" i nałożyć jeszcze wyższą, 75-procentową stawkę podatku.