Kiedy trzeba zapłacić podatek od pożyczki?

Podatek od pożyczki - ile wynosi?

Podatek od pożyczki, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC), wynosi 0,5% pożyczonej kwoty. Dotyczy on pożyczek prywatnych, udzielanych przez osoby fizyczne bez udziału banków i instytucji finansowych. Obowiązek zapłaty zależy od źródła pożyczki oraz spełnienia określonych warunków ustawowych.

Kto płaci podatek PCC?

Obowiązek zapłaty PCC ciąży na pożyczkobiorcy. Musi on również poinformować urząd skarbowy o zawarciu umowy, niezależnie od prawa do zwolnienia. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu PCC-3 w terminie 14 dni. Pożyczkodawca ma obowiązek podatkowy tylko w przypadku odpłatnych pożyczek (oprocentowanych), w ramach podatku dochodowego.

Jak uniknąć podatku PCC?

Podatek można ominąć w określonych przypadkach:

Pożyczka z instytucji finansowej

Pożyczki z banków, firm pożyczkowych i innych instytucji prowadzących działalność pożyczkową są zwolnione z PCC. Zwolnienie nie obejmuje przypadkowych pożyczek od firm nieposiadających takiej działalności jako głównego profilu.

Pożyczka od rodziny

Zwolnienie z PCC przysługuje, gdy spełnione są łącznie trzy warunki:

• Pożyczkodawca należy do grupy "0" (najbliższa rodzina: małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, pasierbowie, ojczym, macocha).
• Łączna kwota pożyczek od jednej osoby nie przekracza 9637 zł w ciągu 5 lat.
• Zgłoszenie pożyczki do urzędu skarbowego w terminie 14 dni.

Pożyczki od znajomych i social lending

Pożyczki od osób z III grupy podatkowej (znajomi, obcy) nie są objęte zwolnieniem. Podatek 0,5% należy zapłacić, jeśli kwota przekracza 1000 zł.

Inne zwolnienia z PCC

Zwolnieniu podlegają również pożyczki z:

• Funduszy celowych utworzonych ustawowo (np. tarcze antykryzysowe).
• Kas i funduszy zakładowych, związków zawodowych, SKOK-ów, pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych.

Jak zapłacić podatek PCC?

Należy złożyć formularz PCC-3 w urzędzie skarbowym w ciągu 14 dni od podpisania umowy. Podatek należy uiścić w tym samym terminie – przelewem na konto urzędu lub w kasie.

Udokumentowanie pożyczki

Umowa pożyczki prywatnej powyżej 1000 zł jest obowiązkowa. Powinna zawierać:

• Datę i miejsce zawarcia.
• Dane stron z ewentualnym stopniem pokrewieństwa.
• Kwotę pożyczki (cyfrowo i słownie).
• Oprocentowanie, jeśli występuje.
• Termin zwrotu.
• Podpisy stron.

Rekomenduje się przekazanie środków przelewem bankowym – stanowi dowód zawarcia transakcji.

Kary za niezgłoszenie pożyczki

Brak zgłoszenia pożyczki grozi sankcyjną stawką podatku – 20% wartości. W razie braku umowy urząd może naliczyć aż 75% podatku za nieujawnione źródło dochodu.

Podatek PCC 2025 – zmiany od 2019 roku

Najważniejsze zmiany:

• Obniżenie stawki PCC z 2% do 0,5%.
• Wprowadzenie formularza PCC-3/A dla zgłoszeń zbiorczych.
• Likwidacja progów zwolnienia (5000 zł i 25000 zł) – teraz obowiązek podatkowy dotyczy każdej pożyczki powyżej 1000 zł bez wyjątku.

Tabela: Kiedy zapłacisz PCC?

Podatek od pożyczki w 2025 roku – podsumowanie

PCC od pożyczek wynosi 0,5%, ale nie dotyczy każdej pożyczki. Z podatku zwolnione są m.in. pożyczki do 1000 zł, od najbliższej rodziny do 9637 zł, oraz pożyczki z banków i instytucji finansowych. Kluczowe jest zgłoszenie transakcji i zawarcie umowy – brak formalności może skutkować wysokimi karami.