- Upadłość konsumencka to sądowe postępowanie dla niewypłacalnych osób fizycznych, którego celem jest oddłużenie.
- Warunkiem jej ogłoszenia jest stan niewypłacalności, czyli trwała utrata zdolności do regulowania swoich zobowiązań.
- Wniosek o upadłość może złożyć sam dłużnik (koszt 30 zł) lub jeden z jego wierzycieli.
- Sąd może oddalić wniosek, jeśli dłużnik w ciągu ostatnich 10 lat doprowadził do swojego zadłużenia umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa.
- Postępowanie obejmuje likwidację majątku dłużnika przez syndyka, ustalenie planu spłaty, a na końcu umorzenie pozostałych długów.
- Główną konsekwencją jest utrata całego majątku (z wyjątkiem przedmiotów niezbędnych do życia), ale jednocześnie wstrzymanie wszystkich egzekucji komorniczych.
- Ochronie podlega niezbędne wyposażenie domu, a w przypadku sprzedaży mieszkania upadłemu przysługują środki na wynajem na okres 12-24 miesięcy.
- Upadłość konsumencka jest ostatecznością i należy ją traktować jako szansę na nowy start finansowy po wyczerpaniu innych metod walki z długami.
Upadłość konsumencka - wszystko co trzeba wiedzieć
Czym jest upadłość konsumencka i jaki jest jej cel?
Upadłość konsumencka to sądowe postępowanie przeznaczone dla niewypłacalnych osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Jego nadrzędnym celem jest tzw. oddłużenie, czyli umożliwienie rzetelnemu dłużnikowi wyjścia z przytłaczających zadłużeń i rozpoczęcia nowego życia finansowego. Proces ten, uregulowany w ustawie Prawo upadłościowe, ma dwa główne zadania: po pierwsze, w jak największym stopniu zaspokoić roszczenia wierzycieli z majątku dłużnika, a po drugie – doprowadzić do umorzenia tych zobowiązań, które nie zostały spłacone. Jest to ostateczne rozwiązanie, stanowiące ostatni krok w poradniku jak wyjść z długów.
Kto może ogłosić upadłość konsumencką? Warunki i przeszkody
Prawo do ogłoszenia upadłości konsumenckiej przysługuje każdej osobie fizycznej, która stała się niewypłacalna. Stan niewypłacalności, czyli trwała utrata zdolności do regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jest podstawowym warunkiem wszczęcia postępowania. Wniosek do sądu może złożyć sam dłużnik lub każdy z jego wierzycieli. Istnieją jednak sytuacje, w których sąd może oddalić wniosek o upadłość. Stanie się tak, jeśli dłużnik:
- doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa,
- w ciągu ostatnich 10 lat prowadzone było wobec niego postępowanie upadłościowe, które zakończyło się całkowitym lub częściowym umorzeniem jego długów,
- w ciągu ostatnich 10 lat dokonał czynności prawnej z pokrzywdzeniem wierzycieli (np. darował majątek rodzinie, by uniknąć egzekucji).
Jak przebiega postępowanie upadłościowe? Krok po kroku
Postępowanie upadłościowe jest sformalizowanym procesem, który przebiega w kilku następujących po sobie etapach, nadzorowanych przez sąd i syndyka.
Złożenie wniosku do sądu
Pierwszym krokiem jest złożenie w sądzie rejonowym (wydziale gospodarczym) prawidłowo wypełnionego wniosku o ogłoszenie upadłości. Opłata sądowa od wniosku wynosi 30 zł.
Postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości
Sąd na posiedzeniu niejawnym analizuje wniosek. Jeśli spełnia on warunki formalne i dłużnik jest niewypłacalny, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości i wyznacza syndyka.
Działania syndyka i likwidacja masy upadłości
Od momentu ogłoszenia upadłości, dłużnik traci prawo do zarządzania swoim majątkiem, który wchodzi w skład tzw. masy upadłości. Zarząd nad nim przejmuje syndyk. Jego zadaniem jest ustalenie składu majątku, a następnie jego sprzedaż (likwidacja) w celu uzyskania środków na spłatę wierzycieli.
Ustalenie i realizacja planu spłaty wierzycieli
Po sprzedaży majątku (lub jeśli dłużnik nie posiadał majątku), sąd ustala plan spłaty wierzycieli. Jest to harmonogram, według którego upadły przez określony czas (zazwyczaj do 36 miesięcy, a w skrajnych przypadkach do 7 lat) przekazuje część swoich bieżących dochodów na rzecz wierzycieli.
Postanowienie o umorzeniu zobowiązań
Po sumiennym wykonaniu planu spłaty, sąd wydaje postanowienie o umorzeniu pozostałych zobowiązań, które nie zostały zaspokojone w toku postępowania. Od tego momentu dłużnik jest wolny od długów. Jest to ostateczna forma na umorzenie długu.
Skutki i konsekwencje ogłoszenia upadłości
Upadłość konsumencka to szansa na nowy start, ale wiąże się z poważnymi i dotkliwymi konsekwencjami w trakcie jej trwania.
- Utrata całego majątku: Syndyk sprzedaje praktycznie cały wartościowy majątek dłużnika, w tym mieszkanie, dom, samochód, działkę. Ochronie podlegają jedynie przedmioty niezbędne do codziennej egzystencji (np. ubrania, podstawowe meble, proste AGD).
- Wstrzymanie postępowań egzekucyjnych: Z dniem ogłoszenia upadłości wszystkie postępowania egzekucyjne i windykacyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi ulegają z mocy prawa zawieszeniu, a po uprawomocnieniu się planu spłaty – umorzeniu. Oznacza to natychmiastowe zatrzymanie działań, które prowadzi komornik.
- Ograniczenia finansowe: W trakcie postępowania dłużnik ma ograniczoną możliwość dysponowania swoimi dochodami, a jego wynagrodzenie jest zajmowane przez syndyka (na zasadach podobnych do egzekucji komorniczej).
- Długotrwałe konsekwencje: Informacja o upadłości jest ujawniana w Krajowym Rejestrze Zadłużonych i negatywnie wpływa na zdolność kredytową przez wiele lat po zakończeniu postępowania.
Często zadawane pytania
Jakie długi nie podlegają umorzeniu w upadłości konsumenckiej?
Nawet pomyślne zakończenie postępowania upadłościowego nie umarza wszystkich rodzajów długów. Z mocy prawa nie podlegają umorzeniu m.in.: zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, zobowiązania do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia, a także grzywny i inne kary orzeczone przez sądy.
Czy mogę zachować mieszkanie lub samochód w upadłości konsumenckiej?
Co do zasady, cały majątek wchodzi w skład masy upadłości i podlega likwidacji. Istnieje jednak możliwość zawarcia z wierzycielami układu w ramach postępowania upadłościowego, który może przewidywać zachowanie części majątku w zamian za korzystniejsze warunki spłaty. Ponadto, w przypadku sprzedaży domu lub mieszkania, upadłemu wydziela się z uzyskanej kwoty sumę pieniężną na pokrycie kosztów najmu innego lokalu na okres od 12 do 24 miesięcy.
Ile wynagrodzenia zabierze mi syndyk w trakcie postępowania?
Syndyk zajmuje wynagrodzenie upadłego na zasadach podobnych do egzekucji komorniczej. Wolna od zajęcia jest kwota równa minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. W przypadku wyższych zarobków, syndyk potrąca zazwyczaj 50% pensji netto, pozostawiając dłużnikowi kwotę nie niższą niż minimalne wynagrodzenie.
Jak długo po upadłości będę miał problemy z uzyskaniem kredytu?
Bardzo długo. Informacja o upadłości jest ujawniana w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ) przez 10 lat od zakończenia postępowania. Jest ona również przetwarzana w BIK. Dla banków i firm pożyczkowych jest to sygnał o najwyższym możliwym ryzyku. Należy się liczyć z tym, że przez co najmniej kilka lat po umorzeniu długów uzyskanie jakiegokolwiek kredytu będzie praktycznie niemożliwe.
Dodaj komentarz
Komentarze